ถ้ำแม่อุษาอยู่ในตำบลแม่กาษา จัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญ
อีกแห่งหนึ่งของอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก เพื่อการท่องเที่ยว
ที่สนุกสนาน เราควรศึกษาตำนานของถ้ำแม่อุษาไว้ก่อน
ประวัติความเป็นมา....ก็มีดังนี้
ในอดีตกาลเมื่อครั้งเกิดสงคราม มีเจ้าเมืองอยู่เมืองหนึ่งแพ้สงคราม
จึงต้องพาครอบครัวอพยพหนีข้าศึก เจ้าเมืองมีลูกชาย 6 คน ลูกสาว 1 คน
ีชื่อว่า แม่อุษา เนื่องจากแม่อุษาได้ท้องแก่มาก จำเป็นต้องหยุดพักเป็นระยะ ๆ
ผนวกกับมีสัมภาระข้าวของเงินทองมากมาย จึงทำให้การเดินทางต้องล่าช้า
เมื่อมาถึงถ้ำแห่งหนึ่งฝ่ายผู้เป็นบิดา เห็นว่า
ยังมีข้าศึกไล่ประชิดเข้ามาทุกที เกรงว่าจะหนีไม่รอดกันทั้งหมด ก็เอ่ยปากว่า "ถ้าหอบข้าวของหนีต่อไปก็คงจะไม่ไหว จะมีใครไหมที่จะอาสาเฝ้าถ้ำนี้ตลอดไป " แม่อุษาได้ยิน
ดังนั้นก็คิดว่า ตัวเองนั้นท้องแก่เต็มที
่หากตัวเองเดินทางต่อไปก็จะเป็นภาระให้
พ่อแม่และพี่ๆ จึงตัดสินใจแล้วบอกผู้เป็นบิดาว่า “ถ้าพ่อเห็นควรอย่างนั้นลูกก็ขออาสา”