การทำผ้าหมักโคลนถือเป็นภูมิปัญญาจาก

การทำผ้าหมักโคลนถือเป็นภูมิปัญญาจากท้องถิ่นดั้งเดิมที่เป็นเอกลักษณ์และสืบสานมาแต่โบราณของไทย โดยเฉพาะที่อำเภอศรีสัชนาลัยนั้นนับว่าเป็นแหล่งผลิตผ้าหมักโคลนที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่ง การค้นพบความพิเศษของการทำผ้าหมักโคลนนั้น เกิดจากสมัยก่อนชาวบ้านใส่เสื้อผ้าฝ้ายออกไปทำไร่ ทำนา ซึ่งทำให้เสื้อผ้าที่สวมใส่เปรอะเปื้อนโคลนเต็มตัว ครั้นกลับมาบ้านชาวบ้านนำเสื้อผ้ามาซักเพื่อทำความสะอาด ได้พบว่าน้ำโคลนกลับมีผลดีทำให้เนื้อผ้ามีคุณสมบัติแตกต่างไปจากเดิม เช่น ผ้าฝ้ายทอมือที่เคยแข็งกระด้าง เมื่อถูกนำมาหมักน้ำโคลนแล้วนำกลับมาซัก จะทำให้เนื้อผ้ามีความนิ่ม พลิ้ว ทิ้งตัวสวยงาม ชาวบ้านสมัยก่อนจึงหาหนทางพัฒนาสานต่อเกิดเป็นภูมิปัญญาผลิตผ้าฝ้ายหมักโคลนที่ใส่สบาย ผสมผสานกับฝีมือการทอผ้าลาย ผ้ายกดอกที่ทออย่างประณีต ทำให้ผ้าหมักโคลนที่นี่กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นชื่อประจำอำเภอศรีสัชนาลัยที่ใครเห็นต่างก็ต้องหาซื้อไปเป็นของฝากติดมือ สร้างรายได้ให้แก่ชุมชนเป็นจำนวนมาก



สูตรเฉพาะและส่วนผสมของโคลนที่ใช้ทำผ้าหมักโคลนของชาวศรีสัชนาลัย ประกอบด้วย
· คลั่ง + มะเกลือ ตำทีละ ๕ กิโลกรัม ต่อน้ำ ๒๐ ลิตร
· ไม้ฝางแช่ทีละ ๕ กิโลกรัม ต่อน้ำ ๒๐ ลิตร
· โคลน ๑๕ กิโลกรัม ต่อน้ำ ๓๐ ลิตร
· น้ำ ๓๐ ลิตร (ต่อ ๑ กระทะ)
· เกลือ ๗ ช้อนโต๊ะ
· ผงซักฟอก ๓ ช้อนโต๊ะ
· ฟืน ๑๒.๐๑ กิโลกรัม ต่อ ๑ กระทะ
วิธีการทำผ้าหมักโคลน
๑. นำดินจอมปลวก ๑๕ กิโลกรัม ผสมกับน้ำ ๓๐ ลิตร เพื่อทำเป็นน้ำโคลนหมักผ้า
๒. กรองน้ำโคลนด้วยผ้าขาวบางเพื่อแยกเศษไม้หรือดินโคลนออกไป
๓. น้ำผ้าผืนที่ทอไว้แล้วมาแช่น้ำโคลนทิ้งไว้ ๑ คืน
๔. น้ำผ้าที่แช่โคลนแล้วตาม ข้อ ๓. ไปซักให้สะอาด แล้วน้ำไปต้มย้อมสีธรรมชาติตามต้องการ
วิธีการย้อมสีผ้าหมักโคลน
๑. จุดไฟตั้งกระทะ โดยใช้น้ำ ๓๐ ลิตร ต่อหนึ่งกระทะ
๒. ใส่สีธรรมชาติที่เตรียมไว้ (๒ กิโลกรัม ต่อกระทะ)
๓. ใส่เกลือ ๗ ช้อนโต๊ะ ผงซักฟอก ๓ ช้อนโต๊ะ
๔. ใช้ไม้คนส่วนผสมให้เข้ากัน แล้วรอจนกว่าน้ำจะร้อน
๕. ใส่ผ้าที่ซักโคลนออกแล้วลงกระทะ และใช้ไม้คนผ้าตลอดเวลา ๑ ชั่วโมงครึ่ง เพื่อให้สีเข้ากันดี
๖. นำผ้าออกไปซักแล้วตากให้แห้ง

ผลลัพธ์ (ไทย) 2:

ทำนา เช่นผ้าฝ้ายทอมือที่เคยแข็งกระด้าง จะทำให้เนื้อผ้ามีความนิ่มพลิ้วทิ้งตัวสวยงาม ผสมผสานกับฝีมือการทอผ้าลายผ้ายกดอกที่ทออย่างประณีต ประกอบด้วย·คลั่ง + มะเกลือตำทีละ 5 กิโลกรัมต่อน้ำ 20 ลิตร·ไม้ฝางแช่ทีละ 5 กิโลกรัมต่อน้ำ 20 ลิตร·โคลน 15 กิโลกรัมต่อน้ำ 30 ลิตร·น้ำ 30 ลิตร (ต่อ 1 กระทะ) ·เกลือ 7 ช้อนโต๊ะ·ผงซักฟอก 3 ช้อนโต๊ะ·ฟืน 12.01 กิโลกรัมต่อ 1 กระทะวิธีการทำผ้าหมักโคลน1 นำดินจอมปลวก 15 กิโลกรัมผสมกับน้ำ 30 ลิตรเพื่อทำเป็นน้ำโคลนหมักผ้า2 1 คืน4 น้ำผ้าที่แช่โคลนแล้วตามข้อ 3 ไปซักให้สะอาด จุดไฟตั้งกระทะโดยใช้น้ำ 30 ลิตรต่อหนึ่งกระทะ2 ใส่สีธรรมชาติที่เตรียมไว้ (2 กิโลกรัมต่อกระทะ) 3 ใส่เกลือ 7 ช้อนโต๊ะผงซักฟอก 3 ช้อนโต๊ะ4 ใช้ไม้คนส่วนผสมให้เข้ากันแล้วรอจนกว่าน้ำจะร้อน5 ใส่ผ้าที่ซักโคลนออกแล้วลงกระทะและใช้ไม้คนผ้าตลอดเวลา 1 ชั่วโมงครึ่งเพื่อให้สีเข้ากันดี6 นำผ้าออกไปซักแล้วตากให้แห้ง

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

การทำผ้าหมักโคลนถือเป็นภูมิปัญญาจากท้องถิ่นดั้งเดิมที่เป็นเอกลักษณ์และสืบสานมาแต่โบราณของไทยโดยเฉพาะที่อำเภอศรีสัชนาลัยนั้นนับว่าเป็นแหล่งผลิตผ้าหมักโคลนที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งเกิดจากสมัยก่อนชาวบ้านใส่เสื้อผ้าฝ้ายออกไปทำไร่ทำนาซึ่งทำให้เสื้อผ้าที่สวมใส่เปรอะเปื้อนโคลนเต็มตัวครั้นกลับมาบ้านชาวบ้านนำเสื้อผ้ามาซักเพื่อทำความสะอาดเช่นผ้าฝ้ายทอมือที่เคยแข็งกระด้างเมื่อถูกนำมาหมักน้ำโคลนแล้วนำกลับมาซักจะทำให้เนื้อผ้ามีความนิ่มพลิ้วทิ้งตัวสวยงามชาวบ้านสมัยก่อนจึงหาหนทางพัฒนาสานต่อเกิดเป็นภูมิปัญญาผลิตผ้าฝ้ายหมักโคลนที่ใส่สบายผ้ายกดอกที่ทออย่างประณีตทำให้ผ้าหมักโคลนที่นี่กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นชื่อประจำอำเภอศรีสัชนาลัยที่ใครเห็นต่างก็ต้องหาซื้อไปเป็นของฝากติดมือสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนเป็นจำนวนมาก




สูตรเฉพาะและส่วนผสมของโคลนที่ใช้ทำผ้าหมักโคลนของชาวศรีสัชนาลัยประกอบด้วยด้วยคลั่งมะเกลือตำทีละ๕กิโลกรัมต่อน้ำ๒๐ลิตร
ด้วยไม้ฝางแช่ทีละ๕กิโลกรัมต่อน้ำ๒๐ลิตร
ด้วยโคลน๑๕กิโลกรัมต่อน้ำ๓๐ลิตร
ด้วยลิตร ( a rescue ๓๐ใหม่ให้กระทะบ )

ผงซักฟอกด้วยเกลือ๗ช้อนโต๊ะด้วยล่ะช้อนโต๊ะ
ด้วยฟืน๑๒ . ๐๑กิโลกรัมบใหม่ให้กระทะ
วิธีการทำผ้าหมักโคลน
๑ . นำดินจอมปลวก๑๕กิโลกรัมผสมกับน้ำ๓๐ลิตรเพื่อทำเป็นน้ำโคลนหมักผ้า
๒ .กรองน้ำโคลนด้วยผ้าขาวบางเพื่อแยกเศษไม้หรือดินโคลนออกไป
ล่ะ . น้ำผ้าผืนที่ทอไว้แล้วมาแช่น้ำโคลนทิ้งไว้๑คืน
โตเกียว น้ำผ้าที่แช่โคลนแล้วตามข้อล่ะ . ไปซักให้สะอาดแล้วน้ำไปต้มย้อมสีธรรมชาติตามต้องการ
วิธีการย้อมสีผ้าหมักโคลน
๑ . จุดไฟตั้งกระทะโดยใช้น้ำ๓๐ลิตรต่อหนึ่งกระทะ
๒ . ใส่สีธรรมชาติที่เตรียมไว้ ( ๒กิโลกรัมต่อกระทะ )
ล่ะ . ใส่เกลือ๗ช้อนโต๊ะผงซักฟอกช้อนโต๊ะ
ไปโตเกียวใช้ไม้คนส่วนผสมให้เข้ากันแล้วรอจนกว่าน้ำจะร้อน
๕ . ใส่ผ้าที่ซักโคลนออกแล้วลงกระทะและใช้ไม้คนผ้าตลอดเวลา๑ชั่วโมงครึ่งเพื่อให้สีเข้ากันดี
จาก . นำผ้าออกไปซักแล้วตากให้แห้ง