บทบาทของฟิลิปปินส์ในอาเซียน
ในระยะแรกของการเป็นสมาชิกอาเซียน ฟิลิปปินส์ค่อนข้างมีความความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับอาเซียนอยู่ในระดับต่ำ แม้ว่าฟิลิปปินส์จะเริ่มปรับนโยบายทางเศรษฐกิจโดยการลดการพึ่งพาสหรัฐฯ และพัฒนาประเทศในลักษณะพึ่งตนเอง ภายใต้นโยบาย “เอเชียนิยม” ความเปลี่ยนแปลงในความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของฟิลิปปินส์กับอาเซียนที่เห็นได้ชัด เกิดขึ้นในปี 2519 เมื่อฟิลิปปินส์ประกาศใช้ยุทธศาสตร์การส่งออกใหม่ (National Export Strategy) โดยมุ่งบุกเบิกตลาดใหม่ รวมทั้งเร่งหาแหล่งผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจอื่นๆ เพื่อใช้ถ่วงดุลอิทธิพลของสหรัฐฯ และญี่ปุ่น ในระดับภูมิภาค ฟิลิปปินส์ได้มุ่งเข้าหาอาเซียน โดยคาดหวังที่จะได้รับผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจในระยะยาว แต่ด้วยเหตุผลที่ฟิลิปปินส์ผูกพันกับมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอย่างสหรัฐมาเป็นเวลานาน ประกอบกับสถานการณ์การเมืองในภูมิภาคไม่มีเสถียรภาพมั่นคงมากนัก จึงทำให้ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับประเทศสมาชิกอาเซียนในระยะแรก (2510-2520) ไม่ประสบผลเท่าที่ควร แต่ต่อมาในช่วงก่อนปี 2540 ได้มีการขยายตัวทางการค้ากับประเทศอาเซียนเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 6.5 และมีการลงทุนจากกลุ่มอาเซียน เช่น ไทย สิงคโปร์ มาเลเซีย เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในเขตส่งเสริมเศรษฐกิจของฟิลิปปินส์ (Export Processing Zone และ Freeport Zone)[3]
ในด้านบทบาทการเป็นประธานอาเซียน ประเทศฟิลิปปินส์ได้เป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน ครั้งที่ 3 เมื่อวันที่ 14-15 ธันวาคม 2530 ที่กรุงมะนิลา และครั้งที่ 12 เมื่อวันที่ 11-14 มกราคม 2540 ที่เมืองเซบู ทางตอนใต้ของฟิลิปปินส์ แต่เนื่องจากมีเหตุการณ์พายุใต้ฝุ่นพัดผ่านจึงทำให้การประชุมจำเป็นต้องเลื่อนออกไปเป็นประชุมในวันที่ 10-14 ธันวาคม ในปีเดียวกันแทน จากผลของการประชุมสุดยอดผู้นำ