มองโกลอยด์ (อังกฤษ: Mongoloid) เป็นเผ่าพันธุ์ของคนผิวเหลืองผสมดำเล็กน้อย ส่วนใหญ่อาศัยในเอเชียตะวันออก คำว่า มองโกลอยด์ มาจากคำว่า มองโกล มีความหมายว่าเหมือนชาวมองโกล
อันที่จริงแล้ว มองโกลอยด์ ถูกตั้งโดยฝรั่งหรือชนผิวขาว คอเคซอยด์ โดยการมาเยือนให้ฝรั่งเห็นครั้งแรก ที่ตอนจักรวรรดิมองโกลขยายมายังดินแดนยุโรป ในเวลาก่อนหน้านั้น ฝรั่งแบ่งกลุ่ม คนเป็น 2 กลุ่มเท่านั้น คือ ชนชาติผิวขาว กับ ชนชาติผิวดำ เมื่อฝรั่งเห็นชนชาติมองโกลรุกรานยังดินแดนต่างๆของตน จึงตั้งชื่อพวกนี้ว่า มองโกลอยด์ ตามชื่อจักรวรรดิ เนื่องจากเป็นชาติเดียวที่รุกมายังดินแดนชนผิวขาวได้ และทำให้นับตั้งแต่เวลานั้นมาฝรั่ง จึงจัดเชื้อชาติคน เป็น 3 กลุ่มหลัก คือ คนผิวขาว (คอเคซอยด์) ผิวเหลือง (มองโกลอยด์) และผิวดำ (นิกรอยด์)
ชาวมองโกลอยด์มีลักษณะ ผมดำหยาบและเหยียดตรง มีขนตามร่างกายค่อนข้างน้อย นัยน์ตามี ตาเรียว ขนาดเล็กและมีสีดำหรือสีน้ำตาล ผิวสีเหลือง น้ำตาลอ่อนจนถึงน้ำตาลเข้ม หน้ากว้าง จมูกเล็ก คนเหล่านี้จะอาศัยอยู่ในทวีปเอเชีย
ผ่าพันธุ์มนุษย์(Race of Mandkind)
ประชากรของโลกประมาณ40,000ปีก่อนค.ศ.ทั้งหมดมีอยู่ประมาณ10ล้านคนเท่านั้น นักวิชาการบางท่านกล่าวว่าในยุคมนุษย์นีนเดอร์ธัลมี"มนุษย์พันธุ์นี้อยู่เพียง20,000คนในดินแดนฝรั่งเศส"
ตามหลักของวิชาชีววิทยา มนุษย์ทั้งหมดคือสามชิกที่อยู่ในพันธุ์เดียวกันแต่มีรูปร่างหน้าตาแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย ระหว่างคนหนึ่งกับอีกคนหนึ่ง ความแตกต่างระหว่างมนุษย์ที่มองเห็นได้ชัดมิใช่เป็นสิ่งแสดงว่าไม่ได้เป็นมนุษย์ เรื่องนี้เป็นสิ่งสำคัญเพราะมีบางคนมีความเห็นว่าความแตกต่างกันระหว่างรูปร่างหน้าตาของมนุษย์แสดงให้เห็นความแตกต่างทางเชื้อชาติซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางกายภาพ ความแตกต่างกันระหว่างพฤติกรรมของมนุษย์เชื้อชาติต่างๆเป็นความจริง แต่ก็มีสาเหตุมาจากการมีขนบธรรมเนียมวัฒนธรรมและวิถีการดำเนินชีวิตที่แตกต่างกัน
ความแตกต่างกันทางกายภาพแบ่งมนุษย์ออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆเรียกว่าเผ่าพันธุ์หรือเชื้อชาติของมนุษย์ นักวิทยาศาสตร์ส่วนมากแม้จะสามารถแบ่งแยกเผ่าพันธุ์มนุษย์ออกไปได้มากมาย แต่ก็ยอมรับว่าประชากรของโลกแบ่งออกได้เป็น3กลุ่มใหญ่ๆหรือ3เชื้อชาติ คือ
mask_home.gif 1.นิกรอยด์ (Negroid)
2. มองโกลอยด์ (Mongoloid)
3. คอคาซอยด์ (Caucasoid)
ประชากรเชื้อสายหรือเผ่าพันธุ์นิกรอยด์เป็นพวกมีผิวหนังสีดำมีขนดก และมีขนาดความสูงแตกต่างกันมาก มีริมฝีปากหนาและมีจมูกค่อนข้างแบน ประชากรเหล่านี้ส่วนมากมีถิ่นกำเนิดในแถบเส้นศุนย์สูตรของแอฟริกา แต่บางกลุ่มมาดำเนินชีวิตอยู่หลายพันปีในมหาสมุทรอินเดียเลยไปจนถึงบริเวณเการนิวกินี หมู่เกาะฟิลิปปินส์ เกาะทัสมาเนีย และเกาะฟิจิ
ประชากรคอคาซอยด์ก็กระจัดกระจายครอบคลุมบริเวณกว้างใหญ่ไพศาลมาตั้งแต่ยุคแรกๆ ส่วนใหญ่จะอยู่ทางเหนือของบริเวณที่อยู่ของชาวนิกรอยด์ในยุโรป เอเชียตะวันตกและแอฟริกาเหนือ ประชากรเผ่าคอคาซอยด์ถูกเรียกว่า"ชาวผิวขาว"ทั้งๆที่คนเชื้อสายนี้มีผิวตั้งแต่สีขาวจนถึงน้ำตาลไหม้ พวกคอคาซอยด์ในอินเดียและศรีลังกามีผิวดำแต่มีลักษณะอื่นๆเหมือนกับประชากรในยุโรปเช่น ผมเหยียดหรือหยิก มีเคราดก มีจมูกเป็นสันตรง เป็นต้น
ประชากรเชื้อสายมองโกลอยด์มีสีผิวหนังแตกต่างกันตั้งแต่สีเหลืองจนถึงสีน้ำตาลไหม้ ใบหน้าแบน นัยน์ตาเรียวมีเคราเล็กน้อย ผมสีดำเหยียดตรงคนเชื้อสายมองโกลอยด์อาศัยอยู่ในบริเวณญี่ปุ่น จีน และเอเชียกลาง และยังขยายลงมาทางใต้ถึงอินโดนิเซียและมาเลเซีย
ตามหลักของวิชาชีววิทยา มนุษย์ทั่วโลกจัดอยู่ในสปีชีส์เดียวกัน แต่มีรูปร่างหน้าตาแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย ซึ่งความแตกต่างกันระหว่างรูปร่างหน้าตาของมนุษย์แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างทางเชื้อชาติ ขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และวิถีการดำเนินชีวิตที่แตกต่างกัน มนุษย์เดียวกัน นักมนุษยวิทยาแบ่งมนุษย์ออกเป็น 5 เผ่าพันธุ์ (สมคิด ทะนันไชย , 2547) คือ
ออสเตรอยด์ (Austraroids) ศีรษะยาว จมูกแบน ผมเป็นลอน ขนตามตัวมาก ผิวดำ ได้แก่ คนพื้นเมืองในประเทศออสเตรเลีย ทาสมาเนีย ชนเผ่าตอนกลางของเอเชียใต้และแอฟริกา ชนเผ่าโบราณที่อยู่ตามภูเขาในศรีลังกา
คอเคซอยด์ (Caucasoids) จมูกโด่ง ผมเป็นลอน หนวดเคราดก ขนยาว ผิวสีอ่อนได้แก่ พวกที่ดำรงชีวิตอยู่ในเขตอบอุ่น คือ ยุโรปเมดิเตอเรเนียน (Mediteranens) ยุโรปเหนือ (Nordics) และพวกยุโรปกลางต่อไปยังรัสเซียและเปอร์เซีย (Alpines)
มองโกลอยด์ (Mongoloids) ศีรษะกว้าง กระดูกแก้มเป็นโหนก ผมแข็งเหยียดตรง จมูก ไม่โด่งมาก ผิวเหลืองหรือแดง หนวดเคราและขนตามร่างกายมีน้อย อาศัยอยู่ในเอเชียตะวันออก เอสกิโม (Eskimos) และอินเดียอเมริกา (American indians)
นิกรอยด์ (Negroids) ศีรษะยาว จมูกกว้าง ริมฝีปากหนา ผิวดำ ผมหยิก ได้แก่ นิโกรแอฟริกา (African negroes) อยู่ในเขตร้อนของแอฟริกา กลุ่มคนป่าซูลู (Zulu) และเผ่า แครฟเฟอร์ (Kaffer) นิโกรตามชายฝั่งทะเล (Oceanic negroes) เป็นคนเผ่าผิวดำอยู่ตามเกาะในมหาสมุทรแปซิฟิกทางตะวันออกของนิวกินี (New guinea)
ปิกมี่ (Pygmies) เป็นคนแคระความสูงไม่ถึง 145 เซนติเมตร ศีรษะกว้าง จมูกกว้างอาศัยอยู่ในเขตป่าร้อนในคองโก (Congo) แอฟริกา คาบสมุทรมาเลย์ นิวกินี หมู่เกาะอันดามัน ในอ่าวเบงกอล (Bay of Bengal) และในหมู่เกาะฟิลิปปินส์