บทคัดย่อ
การศึกษาแนวทางป้องกันและลดการใช้สารเคมีทางการเกษตรของเกษตรกรในอำเภอหนองเสือจังหวัดปทุมธานี : กรณีศึกษาเกษตรกรอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีทางการเกษตร เพื่อศึกษาแนวทางป้องกันการใช้สารเคมีทางการเกษตร และเพื่อศึกษาการลดใช้สารเคมีทางการเกษตรของเกษตรกรในอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเฉพาะกรณีเชิงคุณภาพ โดยกรณีเฉพาะสำหรับงานวิจัย คือ เกษตรกรในอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี จำนวน 15 คน วิธีดำเนินการวิจัยมี 4 ขั้นตอนคือ คือ 1. การกำหนดหน่วยวิเคราะห์ ( unit of analysis ) 2. การกำหนดเครื่องมือรวบรวมข้อมูล และการตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ 3. การรวบรวมข้อมูล และ 4. การนำเสนอ
หน่วยการวิเคราะห์ คือ เกษตรกร จำนวน 15 คน ของอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี เครื่องมือรวบรวมข้อมูล ที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์ โดยข้อคำถามที่ใช้ในแบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์เป็นข้อคำถามในเรื่องเดียวกัน ซึ่งได้ทำการตรวจสอบ ในสองเรื่อง คือ 1) ด้วยวิธีการเชื่อมโยงแบบสามเส้าโดยใช้วิธีการรวบรวมข้อมูลหลักฐานแตกต่างกันและ 2) ด้วยวิธีการตรวจสอบโดยบุคคลผู้เกี่ยวข้อง
ผลการวิจัย พบว่า 1.ความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีทางการเกษตรของเกษตรกร คือ 1) เกษตรกรมีความรู้อยู่ในระดับปานกลางและไม่รู้เลย 2) เกษตรกรใช้สารเคมีทางการเกษตรตามฉลาก 3) เกษตรกรใช้สารเคมีทางการเกษตรตามคำแนะนำของร้าน 4) เกษตรกรใช้สารเคมีทางการเกษตรตามคำแนะนำของเพื่อนเกษตรกร 2.พฤติกรรมการใช้สารเคมีทางการเกษตร คือ 1) ฉีดพ่น 2) หว่าน 3.แนวทางป้องกันการใช้สารเคมีทางการเกษตร คือ 1) สวมหน้ากาก 2) สวมเสื้อผ้าปิดมิดชิด 3) สวมหมวก 4) ไม่บริโภคขณะใช้สารเคมี 4.วิธีการลดใช้สารเคมีทางการเกษตร คือ 1) ใช้สารชีวภาพ ได้คำแนะนำจาก โทรทัศน์ 2) ใช้ปุ๋ยน้ำชีวภาพหรือสารชีวภาพ ได้คำแนะนำจาก เพื่อนเกษตรกร โทรทัศน์ ร้านยา และกรมที่ดิน 3) ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ 4) ใช้สาร EM 5) ลดการใช้ปริมาณการใช้สารเคมีลงจากปกติ 6) ไม่มีการลดใช้สารเคมี เพราะผลผลิตลดลง 7) ใช้เป็ดมากินหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตเสร็จสิ้น