บ่อเกลือภูเขา บ่อเกลือ ตั้งอยู่ในอำ

บ่อเกลือภูเขา
บ่อเกลือ ตั้งอยู่ในอำเภอบ่อเกลือ ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดน่าน เดิมเรียกว่า "เมืองบ่อ" ซึ่งหมายถึง เมืองที่มีบ่อเกลือสินเธาว์ ที่มีอยู่ในพื้นที่ซึ่งเดิมมีอยู่ในจำนวน 7 บ่อ คือ บ่อหลวง บ่อหยวก บ่อเวร บ่อน่าน บ่อกิน บ่อแคะ และบ่อเจ้า
บ่อเกลือมีอยู่สองบ่อ คือ บ่อเกลือเหนือ และ บ่อเกลือใต้ โดยบ่อเกลือเหนือมีขนาดใหญ่ มีโรงต้มเกลืออยู่หลายโรง ส่วนบ่อเกลือใต้ มีโรงต้มเกลือน้อยกว่า ทั้งสองบ่อชาวบ้านยังใช้วิธีการต้มเกลือแบบโบราณในโรงเกลือที่ปิดมิดชิด ภายในมีเตาขนาดใหญ่ขึ้นรูปจากดินเหนียวสำหรับวางกระทะใบเขื่อง หรือกระทะแขวนตะกร้าไม้ไผ่สานใบเล็กๆ เพื่อใช้สำหรับบ่อเกลือ ชาวบ้านที่บ้านบ่อหลวง ทำการต้มเกลือสินเธาว์มาตั้งแต่โบราณหลายร้อยปีมาแล้ว จากหลักฐานทางธรณีวิทยาระบุว่า เมื่อหลายแสนปีก่อน บริเวณนี้เคยเป็นทะเล
การค้นพบบ่อเกลือ
สำหรับการค้นพบบ่อเกลือที่บ้านบ่อหลวง มีการเล่าสืบต่อกันมาดังนี้ว่า แต่เดิมบริเวณพื้นที่เหล่านี้เป็นป่าดงพงไพร ไม่มีผู้คนอาศัยอยู่ แต่มีหนองน้ำที่พวกสัตว์ต่างๆ ชอบมากินน้ำในหนองน้ำแห่งนี้ และยังมีนายพรานผู้หนึ่งมาล่าสัตว์ และเห็นว่าพวกเหล่าสัตว์ทั้งหลายมากินน้ำที่นี่เป็นประจำ เมื่อลองชิมดูจึงรู้ว่าเค็ม ข่าวล่วงรู้ไปถึงเจ้าหลวงภูคา และเจ้าหลวงบ่อ จึงชวนกันมาดูน้ำเกลือ โดยทั้ง 2 พระองค์ขึ้นไปอยู่ที่บนยอดดอยภูจั๋น เพื่อแข่งขันกันพุ่งสะเดา(หอก) เจ้าหลวงภูคาพุ่งหอกไปตกทางตะวันตกของน้ำมาง ตรงที่ตั้งของหนอกในปัจจุบัน เจ้าหลวงบ่อ พุ่งหอกไปตกทางตะวันตกของน้ำมาง ข้ามน้ำมางตรงที่ตั้งของหอเจ้าพ่อหลวงในปัจจุบัน ชาวบ้านที่ชมดูการพุ่งหอก ไปนำเอาหินมาก่อเป็นที่สังเกตแล้วตั้งเป็นโรงหอ ทำพิธีเพื่อตอบแทนบุญคุณเจ้าทั้ง 2 พระองค์ ทุกปี ภายหลัง ทั้ง 2 พระองค์คิดกันว่า จะนำคนที่ไหนมาอยู่ เมื่อปรึกษากันแล้วจึงไปนำคนที่อยู่เชียงแสน ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของชาวบ่อหลวงมาหักล้างถางพงและทำเกลืออยู่ที่นี่
อาชีพการทำเกลือสินเธาว์
ปัจจุบัน บ่อเกลือที่ชาวบ้านใช้ประโยชน์มีจำนวน 5 บ่อ คือ บ้านบ่อหลวง หมู่ที่ 1 ตำบลบ่อเกลือใต้ 2 บ่อ, บ้านบ่อหยวก หมู่ที่ 3 ตำบลบ่อเกลือเหนือ 2 บ่อ และบ้านนากึ๋น หมู่ที่ 2 ตำบลบ่อเกลือเหนือ 1 บ่อ
ขั้นตอนการผลิตเกลือสินเธาว์ของอำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน
1. เตรียมเตาต้มเกลือโดยใช้ดินเหนียวเป็นรูปโดม ปากเตา มีขนาเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 เมตร
2. ใช้ใบตองรองก้นกระทะ เพื่อป้องกันไม่ให้กระทะติดเตา
3. ตักน้ำขึ้นจากบ่อลงถังพักเพื่อให้สิ่งปนเปื้อนมากับน้ำตกตะกอน โดยพักน้ำไว้ประมาณ 1 คืน
4. นำน้ำในถังพักไปต้ม ให้น้ำระเหยออก ใช้เวลาต้มประมาณ 3 ชั่วโมง
5. เมื่อน้ำระเหยจะมีเกลือสินเธาว์ตกตะกอนอยู่ก้นกระทะ จากนั้นตักใสเปาะ(่ชะลอม)ให้สะเด็ดน้ำ
6. นำเกลือที่ผลิตได้มาผสมกับสารไอโอดีนในอัตราส่วนเกลือ 12-15 กิโลกรัม/น้ำไอโอดีน 30 ซีซี.
7. นำบรรจุลงถุงพลาสติกติดฉลาก เพื่อจำหน่ายให้กับลูกค้า/นักท่องเที่ยว ถุงละ 4 กิโลกรัม ราคาถุงละ 20 บาท
ท่องเที่ยวบ่อเกลือ
สภาพภูมิประเทศโดยรอบของบ่อเกลือส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน พื้นที่มีความลาดชันมากกว่าร้อยละ 40 บริเวณพื้นที่โดยทั่วไปสูง 730 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง
จุดสูงสุด 1,648.066 เมตรจากระดับน้ำทะเลระดับปานกลาง ที่ดอยดงหญ้าหวาย ในพื้นที่มีน้ำไหลตามช่องเขาทั่วไป มีพื้นที่ราบตามลำนำและหุบเขาแคบๆ เพียงร้อยละ 1.5 ของพื้นที่ทั้งหมด เทือกเขาที่สำคัญ ได้แก่ เทือกเขาภูคา ภูแว ภูผีปันน้ำ ภูฟ้า ลำน้ำที่สำคัญ คือ ลำน้ำมาง ลำน้ำว้า และลำน้ำน่าน มีสภาพป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์บริเวณดอยภูคา ซึ่งอุดมไปด้วยสัตว์ป่านานาชนิด และยังเป็นต้นกำเนิดแม่น้ำน่านอีกด้วย
สภาพภูมิอากาศ เนื่องจากภูมิประเทศอยู่ในร่องเขาและมีป่าไม้มาก อากาศจึงหนาวเย็นตลอดปี โดยเฉพาะกลางคืนในฤดูหนาวจะหนาวจัด อุณหภูมิจะลดลงถึง 0 องศาเซลเซียส พอสิ้นหนาวผ่านเดือนเมษายนเพียงเดือนเดียว ก็จะย่างเข้าฤดูฝนและจะตกชุกไปถึงเดือนพฤศจิกายน จึงมีปริมาณน้ำฝนโดยเฉลี่ย 1,300 มิลลิเมตร/ปี
• การเดินทาง
บ้านบ่อหลวง ตำบลบ่อเกลือใต้ อำเภอบ่อเกลือ เดินทางจาก อ.บ่อเกลือใช้ทางหลวงหมายเลข 1256 ไปทาง อ.ปัว ประมาณ 200 เมตร จะพบโรงเรือนต้มบ่อเกลือเหนือ อยู่ขวามือ ตรงไปอีกประมาณ 100 ม. จะพบบ่อเกลือใต้อยู่ซ้ายมือ
มาถึงบ่อเกลือแล้วต้องลองหาซื้อเกลือสินเธาว์สีขาว ผสมไอโอดีนมาชิมก็ได้ โดยประมาณกลางเดือน ก.พ.(วันแรม 9 ค่ำ เดือน 5 เหนือ) จะมีการจัดงานเฉลิมฉลองเทศกาล "เจ้าพ่อบ่อหลวง" โดยทุกปีจะเซ่นไหว้ด้วยหมู และทุกๆ 3 ปี จะเซ่นไหว้ด้วยควาย หมุนเวียนกันไป

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

บ่อเกลือภูเขา
บ่อเกลือ ตั้งอยู่ในอำเภอบ่อเกลือ ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดน่าน เดิมเรียกว่า "เมืองบ่อ" ซึ่งหมายถึง เมืองที่มีบ่อเกลือสินเธาว์ ที่มีอยู่ในพื้นที่ซึ่งเดิมมีอยู่ในจำนวน 7 บ่อ คือ บ่อหลวง บ่อหยวก บ่อน่านบ่อกินบ่อแคะและบ่อเจ้า
บ่อเกลือมีอยู่สองบ่อ คือ บ่อเกลือเหนือ และ บ่อเกลือใต้ โดยบ่อเกลือเหนือมีขนาดใหญ่ มีโรงต้มเกลืออยู่หลายโรง ส่วนบ่อเกลือใต้ มีโรงต้มเกลือน้อยกว่า ภายในมีเตาขนาดใหญ่ขึ้นรูปจากดินเหนียวสำหรับวางกระทะใบเขื่องหรือกระทะแขวนตะกร้าไม้ไผ่สานใบเล็กๆเพื่อใช้สำหรับบ่อเกลือชาวบ้านที่บ้านบ่อหลวงทำการต้มเกลือสินเธาว์มาตั้งแต่โบราณหลายร้อยปีมาแล้วเมื่อหลายแสนปีก่อน บริเวณนี้เคยเป็นทะเล
การค้นพบบ่อเกลือ
สำหรับการค้นพบบ่อเกลือที่บ้านบ่อหลวง มีการเล่าสืบต่อกันมาดังนี้ว่า แต่เดิมบริเวณพื้นที่เหล่านี้เป็นป่าดงพงไพร ไม่มีผู้คนอาศัยอยู่ แต่มีหนองน้ำที่พวกสัตว์ต่างๆ ชอบมากินน้ำในหนองน้ำแห่งนี้ และเห็นว่าพวกเหล่าสัตว์ทั้งหลายมากินน้ำที่นี่เป็นประจำเมื่อลองชิมดูจึงรู้ว่าเค็มข่าวล่วงรู้ไปถึงเจ้าหลวงภูคาและเจ้าหลวงบ่อจึงชวนกันมาดูน้ำเกลือโดยทั้ง 2 พระองค์ขึ้นไปอยู่ที่บนยอดดอยภูจั๋นเจ้าหลวงภูคาพุ่งหอกไปตกทางตะวันตกของน้ำมาง ตรงที่ตั้งของหนอกในปัจจุบัน เจ้าหลวงบ่อ พุ่งหอกไปตกทางตะวันตกของน้ำมาง ข้ามน้ำมางตรงที่ตั้งของหอเจ้าพ่อหลวงในปัจจุบัน ชาวบ้านที่ชมดูการพุ่งหอก ทำพิธีเพื่อตอบแทนบุญคุณเจ้าทั้ง 2 พระองค์ ทุกปี ภายหลัง ทั้ง 2 พระองค์คิดกันว่า จะนำคนที่ไหนมาอยู่ เมื่อปรึกษากันแล้วจึงไปนำคนที่อยู่เชียงแสน อาชีพการทำเกลือสินเธาว์
ปัจจุบันบ่อเกลือที่ชาวบ้านใช้ประโยชน์มีจำนวน 5 บ่อความบ้านบ่อหลวงหมู่ที่ 1 2 บ่อตำบลบ่อเกลือใต้ ,บ้านบ่อหยวกหมู่ที่ 3 ตำบลบ่อเกลือเหนือ 2 บ่อและบ้านนากึ๋นหมู่ที่ 2 ตำบลบ่อเกลือเหนือ 1 บ่อขั้นตอนการผลิตเกลือสินเธาว์ของอำเภอบ่อเกลือจังหวัดน่าน

1