มวลมนุษยชาติโดยทั่วไปแท้จริงแล้วชอบความสงบสุข ความสันติในการดำรงชีวิต แต่หากแต่ละบุคคลก็มีความคิดที่แตกต่างกันออกไปในแนวต่างๆ ซึ่งการที่มีความขัดแย้งในบางครั้งนั้นก็สามารถนำไปสู่การประท้วง และอาจนำไปสู่การทำสงครามได้ แต่ในทางกลับกัน ความขัดแย้งนั้นก็อาจนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นเช่นกัน
ความขัดแย้งเป็นปรากฎการณ์ที่มีอยู่อย่างแพร่หลายทั่วไปเราจึงไม่ควรมอง พฤติกรรมขัดแย้งว่าเป็นพฤติกรรม ที่ไม่ดีหรือเป็นปรากฏการณ์ที่ผิดปกติ ทฤษฎีความขัดแย้งทางสังคม จึงมีแนวความคิดว่า สังคมนั้นตั้งอยู่บนพื้นฐาน ของการแบ่งแยกอันเกิดจากความไม่เท่าเทียมกันทางสังคมนั้น ก็สามารถหาสาเหตุของความไม่กลมกลืน หรือไม่คล้องจองกัน เป็นเพราะระบบความคิดของคนเรา ซึ่งมีอิทธิพลมากกว่าอิทธิพลทางสังคมและวัฒนธรรม ความขัดแย้งที่มีอยู่ในตัวของบุคคลเป็นสาเหตุสำคัญที่นำไปสู่ความขัดแย้งภายนอกอื่นๆ หากทำความเข้าใจเรื่องความขัดแย้งที่มีอยู่ในตัวบุคคลได้แล้ว และหาทางขจัดความขัดแย้งนั้นออกไป ความขัดแย้งทางสังคมและวัฒนธรรมก็อาจหายไปได้เช่นกัน
สันติวิธี คือวิธีการจัดการกับความขัดแย้งวิธีหนึ่ง การใช้สันติวิธีมีเหตุผลสำคัญตรงที่ว่า เป็นวิธีการที่น่าจะมีการสูญเสียน้อยที่สุด ทั้งระยะสั้นระยะยาว ทั้งรูปธรรมและนามธรรม ผิดกับการใช้ความรุนแรง ซึ่งทุกฝ่ายอ้างว่าเป็นวิธีการสุดท้าย ซึ่งบางกรณีสามารถบรรลุผลในระยะสั้นเป็นรูปธรรมชัดเจน แต่หากความขัดแย้งดำรงอยู่เพียงแต่ถูกกดไว้ โอกาสที่จะเกิดความรุนแรงในระยะยาวย่อมมีอยู่ ซึ่งการสร้างสังคมสมานฉันท์ ต้องจัดการความขัดแย้งด้วยสันติวิธีหรือการไม่ใช้ความรุนแรงเป็นสำคัญ โดยถือว่าสันติวิธีเป็นทางเลือกหลักเมื่อเผชิญกับความขัดแย้ง และยึดมั่นในหลักมนุษยธรรม เพื่อปฏิเสธการใช้ความรุนแรงในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ทั้งนี้ เนื่องจากการใช้ความรุนแรง แม้จะเป็นมาตรการในการจัดการปัญหาที่ดำเนินการได้ง่ายและรวดเร็ว แต่การใช้ความรุนแรงจัดการปัญหากลับจะทำให้สังคมมองไม่เห็นทางเลือกทางการเมืองอื่นๆ และที่สำคัญยังอาจทำให้ความขัดแย้งยิ่งขยายวงกว้างและนำไปสู่การเผชิญหน้ากันด้วยความรุนแรงหนักขึ้นอีกด้วย
ความสงบสุขเป็นสิ่งที่เริ่มจากจิตใจของตัวเราและต่อยอดไปเรื่อยๆ จากตัวเรา ครอบครัว สังคม ไปจนถึงประเทศและโลก ซึ่งความสงบของจิตใจก็เกิดได้จากหลากหลายวิธี เช่น การนั่งสมาธิ ปฏิบัติธรรม หรือทำในสิ่งที่ช่วยผ่อนคลายความเครียดอย่างการอ่านหนังสือ การฟังเพลง การวาดภาพ การพักผ่อน หรือการทำอะไรซักอย่างที่ช่วยให้จิตใจสงบ
ทั้งนี้สันติภาพและความสงบสุขก็เป็นของคู่กันการที่จะเกิดความสงบสุขขึ้นมาได้นั้นย่อมต้องมีสันติภาพเกิดขึ้นมาก่อน ในปีที่เข้าสู่อาเซียนนี้เราควรที่จะเรียนรู้การอยู่ร่วมกันในสังคมให้เกิดสันติภาพและเกิดความสงบสุขระหว่างประเทศอย่างแท้จริง ยั่งยืน และมั่นคง