กระดาษชีวภาพเป็นกระดาษที่สามารถย่อยสลายได้หลังจากการใช้งาน โดยผลิตจากวัตถุดิบหลักที่สามารถย่อยสลายได้เองในธรรมชาติ เช่น สาหร่าย เชื้อรา อย่างไรก็ตามกระดาษชีวภาพมีข้อจำกัดในการนำมาใช้งานคือ มักมีอายุการเก็บรักษาที่สั้นเพราะมีการเจริญเติบโตของเชื้อราบนพื้นผิวกระดาษ ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีแนวคิดในการพัฒนาสารเคลือบผิวกระดาษชีวภาพจากแป้งมันสำปะหลัง ผสมน้ำมันหอมระเหยมะนาวเพื่อช่วยป้องกันเชื้อราและเก็บรักษากระดาษชีวภาพให้มีอายุการเก็บรักษาที่ยาวนานยิ่งขึ้น ซึ่งทำการพัฒนาสารเคลือบผิวโดยใช้ปริมาณแป้งมันสำปะหลังเท่ากับ 0-10 เปอร์เซ็นต์น้ำหนักต่อน้ำหนัก เพื่อทำการทดสอบคุณสมบัติทางกายภาพของกระดาษที่ผ่านการเคลือบผิว จากนั้นทำการเติมน้ำมันหอมระเหยลงในสารเคลือบผิวกระดาษที่ความเข้มข้นเท่ากับ 0-10 เปอร์เซ็นต์น้ำหนักต่อน้ำหนัก แล้วนำสารละลายที่ได้เคลือบลงบนกระดาษชีวภาพ (พื้นที่ 50 มม. x 50 มม.) แล้วนำสปอร์ของเชื้อรา Aspergillus niger Aspergillus flavus และ Penicillium chrysogenum (ความเข้มข้น 106 CFU/ml) พ่นลงบนผิวหน้าของกระดาษชีวภาพ แล้วนำมาบ่มไว้เป็นเวลา 7 วันที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส หากความเข้มข้นใดไม่พบการเจริญของเชื้อราบนผิวหน้าจะรายงานเป็นค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งเชื้อรา (Minimal Inhibitory Concentration; MIC) และเมื่อนำกระดาษชีวภาพมาวางลงบนอาหารเลี้ยงเชื้อ MEA เพื่อหาค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถทำลายเชื้อรา (Minimal Fungicidal Concentration; MFC) ของสารเคลือบกระดาษ จากนั้นจึงทำการเก็บรักษากระดาษชีวภาพที่เคลือบแป้งมันปะหลังผสมน้ำมันหอมระเหยจากมะนาวในปริมาณ 7.5 เปอร์เซ็นต์น้ำหนักต่อน้ำหนักมาเก็บรักษาไว้ที่สภาวะเร่งคือ 25 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อหาอายุการเก็บรักษา ผลการทดลองพบว่าการใช้แป้งมันสำปะหลังปริมาณ 5 เปอร์เซ็นต์สามารถเพิ่มความแข็งแรงให้แก่กระดาษชีวภาพ อีกทั้งทำให้กระดาษชีวภาพมีค่าการต้านทานการเปียกน้ำที่ดีที่สุด และแป้งมันสำปะหลังที่ผสมน้ำมันหอมระเหยมะนาวที่ความเข้มข้นเท่ากับ 5 และ 7.5 เปอร์เซ็นต์น้ำหนักต่อน้ำหนัก เป็นค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งเชื้อราและค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถทำลายเชื้อรา นอกจากนี้ที่ระดับความเข้มข้นของน้ำมันหอมระเหยมะนาวเท่ากับ 7.5 เปอร์เซ็นต์สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราบนผิวหน้าที่เก็บไว้ในสภาวะเร่งได้นานกว่า 12 สัปดาห์ จากการทดลองสามารถสรุปได้ว่าสารเคลือบที่พัฒนามาจากแป้งมันสำปะหลังผสมน้ำมันหอมระเหยจากมะนาวมีประสิทธิภาพในการยับยั้งเชื้อราที่สามารถเจริญบนกระดาษชีวภาพได้จึงทำให้กระดาษมีอายุการเก็บรักษาที่ยาวนาน
คำสำคัญ: น้ำมันหอมระเหยมะนาว, กระดาษต้านเชื้อรา, แป้งมันสำปะหลัง, สารเคลือบกระดาษ