เส้นทางการคมนาคมในภูมิภาคนี้ ในอดีตการเดินทางทางบกนิยมการเดินเท้าหรือเทียมเกวียนซึ่งมีความลำบากในการเดินทางอยู่บ้างโดยเฉพาะบริเวณที่เป็นเทือกเขา มีด่านผ่านแดนที่สำคัญอย่างตามหุบเขาและที่ราบ ได้แก่ ด่านแม่สอดเป็นจุดผ่านระหว่างเมืองมะละแหม่งของเมียนมาร์และจังหวัดตากของไทย ด่านเจดีย์สามองค์เป็นจุดผ่านระหว่างเมืองทวายของเมียนมาร์และจังหวัดกาญจนบุรีของไทย นอกจากนี้ยังมีเส้นทางน้ำในภาคพื้นทวีปที่ใช้การคมนาคมผ่านทางแม่น้ำสายต่างๆ เช่น การติดต่อกับประเทศจีนโดยใช้แม่น้ำแดงในเวียดนามตอนเหนือผ่านเข้าไปยังมณฑลยูนนานได้ ส่วนทางด้านตะวันตกก็สามารถใช้เส้นทางแม่น้ำอิระวดีและแม่น้ำโขงได้เช่นกัน ส่วนการคมนาคมทางทะเลมีเส้นทางการเดินเรือระหว่างประเทศมาตั้งแต่สมัยโบราณ ฝั่งทะเลด้านตะวันออกและฝั่งอ่าวไทยมักถูกใช้เป็นที่พักเรือสินค้าที่มาจากจีน อินเดีย อาหรับและยุโรป รวมทั้งเป็นที่หลบลมมรสุม ดินแดนในภูมิภาคนี้จึงมีการติดต่อคมนาคมทางทะเลในภูมิภาคกันเองและติดต่อกับโลกภายนอกด้วย ปัจจุบันการคมนาคมทางทะเลมีความก้าวหน้ามาก มีท่าเรือในทุกประเทศยกเว้นประเทศลาวเนื่องจากไม่มีทางออกทะเล ท่าเรือในปัจจุบันมีความสะดวกในการใช้งานและมีความทันสมัยสามารถจอดเรือใหญ่ได้ ขนถ่ายสินค้าและใช้ในการคมนาคมได้รวดเร็วกว่าสมัยก่อน ท่าเรือที่สำคัญได้แก่ ท่าเรือของประเทศสิงคโปร์ ถือเป็นท่าเรือที่เป็นจุดเชื่อมโยงและเป็นจุดผ่านของเส้นทางเดินเรือตั้งแต่สมัยโบราณ ในสมัยราชวงศ์ถังปรากฏบันทึกว่าท่าเรือสิงคโปร์อยู่ในเส้นทางสายไหมของโลก (สุมาลี สุขตานนท์, 2554) ปัจจุบันก็ยังคงเป็นท่าเรือที่มีความสำคัญมากในภูมิภาค นอกจากนี้ยังมีการสร้างท่าเรือน้ำลึกแห่งใหม่ที่น่าสนใจคือท่าเรือน้ำลึกทวายในเมียนมาร์ที่เชื่อมต่อกับเส้นทางคมนาคมทางบกผ่านจังหวัดกาญจนบุรีของไทยเข้าไปยังกรุงเทพมหานครและเชื่อมโยงต่อไปยังท่าเรือแหลมฉบัง (มานพ พงศทัต, 2555) จะเป็นจุดเชื่อมโยงเส้นทางคมนาคมและการขนส่งสินค้าทางทะเลแห่งใหม่ที่สำคัญในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นต้น การคมนาคมทางบกในปัจจุบันมีเส้นทางหลวงสายเอเชียที่เชื่อมโยงการติดต่อระหว่างประเทศต่างๆในทวีปเอเชียเริ่มจากทางตะวันตกของทวีปคือจากประเทศตุรกีผ่านอิรักอิหร่านอัฟกานิสถานปากีสถานอินเดียบังกลาเทศเมียนมาร์ไทยมาเลเซียสิงคโปร์ลาวกัมพูชาและเวียดนาม โดยแบ่งออกเป็น 2 สายหลัก ได้แก่ สายที่ 1สายAH 1 เริ่มต้นจากเมืองโฮจิมินห์ซิตี้ (ในประเทศเวียดนาม) ปราจีนบุรีอยุธยาตาก (ไทย) ย่างกุ้ง (พม่า) ธากา (บังคลาเทศ) กัลกัตตานิวเดลี (อินเดีย) ละฮอร์ราวัลปินดีอิสลามาบัด (ปากีสถาน) คาบูล (อัฟกานิสถาน) เตหะราน (อิหร่าน) และไปสิ้นสุดที่อังการา (ตุรกี) แล้วไปเชื่อมต่อทางหลวงของยุโรปต่อไป สายที่ 2 สาย AH 2 เริ่มต้นจากประเทศอินโดนีเซียผ่านสิงคโปร์กัวลาลัมเปอร์ (มาเลเซีย) สงขลากรุงเทพมหานครเชียงราย (ไทย) มัณฑะเลย์ (พม่า) รากา (บังคลาเทศ) พาราณสีนิวเดลี(อินเดีย) ละฮอร์ (ปากีสถาน) ซาฮิถานเตหะรานทาบริช (อิหร่าน) ไปสิ้นสุดที่แบกแดด (อิรัก) เพื่อไปเชื่อมต่อทางหลวงในทวีปแอฟริกา (th.wikipedia, 2556) ส่วนการคมนาคมทางรถไฟมีทั้งการคมนาคมในประเทศและการคมนาคมระหว่างประเทศ ใช้ในการขนส่งสินค้าขนาดใหญ่และมีน้ำหนักบรรทุกมาก ทางรถไฟที่ติดต่อระหว่างประเทศมีเส้นทางระหว่างไทยกับมาเลเซียและสิงคโปร์ ในปัจจุบันประเทศจีนพยายามผลักดันเส้นทางรถไฟจากมณฑลยูนนานมาเชื่อมต่อกับระบบรถไฟของประเทศอาเซียนถึงแม้จะต้องใช้เวลาอีกระยะหนึ่งแต่จะได้ประโยชน์ในการกระจายสินค้าในภูมิภาคนี้ (วีรชัย พลาศรัย, 2556) การคมนาคมทางอากาศ มีทั้งสายการบินภายในประเทศและสายการบินระหว่างประเทศ ใช้ในการคมนาคมขนส่งสินค้าและผู้โดยสารทั้งภายในและภายนอกภูมิภาค ปัจจุบันในภูมิภาคนี้มีท่าอากาศยานอยู่ทุกประเทศ แต่ที่ทันสมัยและได้มาตรฐานระดับสากลมีอยู่ไม่กี่แห่ง ได้แก่ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิของประเทศไทยที่มีการส่งเสริมให้เป็นศูนย์กลางทางการคมนาคมขนส่งทางอากาศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพื่อรองรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน ท่าอากาศยานชางยีของสิงคโปร์ที่ยังคงเป็นศูนย์กลางการคมนาคมทางอากาศที่สำคัญอีกแห่งในภูมิภาคเพื่อรองรับการพัฒนาทางเศรษฐกิจที่กำลังเติบโตในภูมิภาคนี้ (การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยกับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน, 2556) ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นภูมิภาคที่อยู่กึ่งกลางระหว่างเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกจึงเป็นแหล่งที่มีการคมนาคมหลากหลายเส้นทาง เป็นจุดเชื่อมต่อไปยังภูมิภาคอื่นๆของโลกได้ การพัฒนาสาธารณูปโภคด้านการคมนาคมที่มีประสิทธิภาพจะเป็นตัวดึงดูดให้ภูมิภาคนี้น่าสนใจต่อเศรษฐกิจของโลกมากยิ่งขึ้น เอกสารอ้างอิง การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยกับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน. (2556). ธุรกิจการบินสยายปีกรับ ประชาคมอาเซียน.