มหาชาติคำหลวง ก็คือเรื่องเวสสันดรชา

มหาชาติคำหลวง ก็คือเรื่องเวสสันดรชาดก สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถโปรดเกล้าฯ ให้ประชุมนักปราชญ์ราชบัณฑิตแปลแต่งที่เมืองพิษณุโลก เมื่อพ.ศ. 2025 ดังปรากฏหลักฐานใน พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ว่า " ศักราช 844 ขานศก ท่านให้เล่นการมหรสพ 15 วัน ฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุ แล้วจึงพระราชนิพนธ์พระมหาชาติคำหลวงจบบริบูรณ์ " แต่ละกัณฑ์ กวีจะแต่งด้วยฉันทลักษณ์ที่ต่างกัน เช่น ร่ายโบราณ ฉันท์ โคลง เป็นต้น และการแต่งเรียกว่าแปลยกศัพท์ กล่าวคือขึ้นต้นวรรคด้วยภาษาบาลีแล้วแปลเป็นภาษาไทยสลับกันไปทุกวรรค เมื่อแต่งเสร็จแล้วก็โปรดให้นำมา อ่านตรวจทานแก้ไขและคิดทำนองสวดอย่างวิจิตรพิสดาร มหาชาติคำหลวงนี้ไม่ใช่สำหรับพระเทศน์แต่ให้เจ้าหน้าที่ กรมธรรมการ คือ ขุนทินบรรณาการและขุนธารกำนัล พร้อมกับผู้ช่วยอีก 2 คนใช้สวดถวายให้พระมหากษัตริย์ทรงฟังทุกวันพระในระหว่างเข้าพรรษาในวิหารหลวงวัดพระศรีสรรเพชญ์ ทำนองสวดของแต่ละกัณฑ์ มีเม็ดพรายในการสวดก็แตกต่างกันไปทั้งหลบเสียง เอื้อนเสียง หลังจากเสียกรุงฯ เมื่อพ.ศ. 2310 ต้นฉบับ มหาชาติคำหลวงหายไป 6 กัณฑ์ คือ หิมพานต์ ทานกัณฑ์ จุลพน มัทรี สักกบรรพ และฉกษัตริย์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยโปรดเกล้าฯ ให้ประชุมกวีร่วมกัน แต่งซ่อมกัณฑ์ที่ยังขาดให้ครบทั้ง 13 กัณฑ์
ธรรมเนียมการสวดมหาชาติคำหลวงยังคงสืบมาจนถึงปัจจุบันทุกวันพระในระหว่างเข้าพรรษาแต่เหลือสวด เพียงกัณฑ์มหาพนเท่านั้น ข้าราชการกรมการศาสนาจะแต่งชุดขาวตั้งเตียงสวดต่อท้ายอาสน์สงฆ์ในพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีกระบะบูชาปักธูปเทียน สมุดที่ใช้บันทึกมหาชาติคำหลวงเป็นสมุดไทยดำเขียนตัวหนังสือ ด้วยหรดาลและมีเครื่องหมายบอกทำนองสวดกำกับไปทุกวรรค
อานิสงส์ ๑๓ กัณฑ์
ผู้ไดบูชากัณฑ์ทศพร (กัณฑ์ที่ ๑)อานิสงส์ท่านบอกว่าในชาติหน้าที่ไปบังเกิดจะประกอบด้วยรูปสมบัติมีสิริโฉมและรูปร่างที่งดงามอันงดงามกว่าชนทั้งหลาย จะเจรจาปราศัยก็มีน้ำเสียงไพเราะเสนาะโสต มีกลิ่นกายหอมฟุ้งไปไกล แม้จะได้สามีภรรยาบุตรธิดา ก็ล้วนแต่มีรูปทรงงดงาม
ผู้บูชากัณฑ์หิมพานต์ (กัณฑ์ที่๒) อานิสงส์ท่านบอกว่าประกอบด้วยความสุขกายสบายใจทุกอิริยาบถ ครั้นตายแล้วจะได้ไปบังเกิดในสุคติโลกสวรรค์ ครั้นตายแล้วจะได้ไปเกิดในฉกามาพจรสวรรค์ มีนางเทพอัปสรแวดล้อมมากมาย เสวยสุขอยูในปราสาทแล้วด้วยแก้ว ๗ ประการ เสวยทิพย์สมบัติอันมโหฬาร มีบริวารแวดล้อมบำรุงบำเรออยู่เป็นนิตย์
ผู้บูชากัณฑ์ทานกัณฑ์ (กัณฑ์ ที่๓) อานิสงส์ท่านบอกว่า จะได้ทรัพย์สมบัติดังปรารถนาบริบูรณ์ด้วยแก้วแหวนเงินทอง อันบริบูรณ์ด้วยทรัพย์สินเงินทองนานัปประการ
ผู้บุชากัณฑ์วนประเวสน์ (กัณฑ์ ที่ ๔)อานิสงส์ท่านบอกว่าแม้จะบังเกิดในปรภพใดๆ จะเป็นผู้สมบูรณ์ด้วยสมบัติ มีที่ดิน บ้านเรือนใหญ่โตมากมาย มีสวนไร่นามากมาย จะมีอุทยานอันดาดาษด้วยต้นไม้ดอกไม้ของหอม และจะมีสระโบกขรณีกว้างใหญ่ มีน้ำใสสะอาดบริบูรณ์ อันเต็มไปด้วยปทุมชาติ
ผู้บูชากัณฑ์ชูชก (กัณฑ์ ที่๕) อานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดในชาติหน้าจะมีอายุยืนจะไปในที่ใดๆ ก็จะมีแต่ความสุขทุกแห่งหน ปราศจากโรคาพาธทั้งหลาย ไม่เจ็บป่วยเป็นโรคภัยใดๆ และรอดพ้นจากภยันตรายทั้งปวง เป็นผู้มีพละกำลังมาก จะมีพลังต้านทานโรคหลายอย่าง และสิ่งใดที่หายไปก็จะได้กลับคืนดังเก่า
ผู้บูชากัณฑ์จุลพน (กัณฑ์ที่ ๖) ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้รับการคุ้มครองจากผู้หลักผู้ใหญ่เกิดชาติไหนๆ ก็จะได้เป็นใหญ่เป็นโต เป็นหัวหน้าคนเป็นนายคน เป็นผู้บริบูรณ์ด้วยเดชศักดานุภาพ เฟื่องฟุ้งไปทั่ว
ผู้บูชากัณฑ์มหาพน (กัณฑ์ ที่ ๗) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะสมบูรณ์ด้วยสติปัญญา เป็นผู้ทรงปรีชา เฉลียวฉลาด จะเป็นผู้ที่ไม่โง่เขลา เป็นคนมีปัญญา สามารถปราบอริศัตรูให้ย่อยยับไปได้
ผู้บูชากัณฑ์กุมาร (กัณฑ์ที่๘)อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้บรรลุเป็นพระอริยะบุคคล พร้อมด้วยคุณวิเศษทั้งปวง ด้วยบุญราศีที่ได้อบรมไว้ ตลอดจนนิพพานสมบัติ อันตัดเสียซึ่งทุกข์ทั้งปวง หลุดพ้นจากกองกิเลสและวัฏฏสงสาร
ผู้บูชากัณฑ์มัทรี (กัณฑ์ ที่ ๙) อานิสงส์ท่านบอกว่า ผู้นั้นจะได้คู่ครองที่ใจปรารถนาและครอบครัวที่เป็นไปตามต้องการ ถ้าเป็นสตรี จะได้สามีเป็นที่ชอบเนื้อเจริญใจ ถ้าเป็นบุรุษจะได้ภริยาเป็นที่ต้องประสงค์ จะได้บุตรหญิงชายที่ประเสริฐ เป็นคนว่าง่ายสอนง่าย มีความประพฤติกิริยาเรียบร้อยดีทุกประการ
ผู้บูชากัณฑ์มหาราช (กัณฑ์ที่๑๐) อานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดชาติหน้าจะเกิดในตระกูลสูงศักดิ์เช่นตระกูลขัตติยมหาศาลในสมัยที่กษัตริย์สูงศักดิ์ หรือตระกูลพราหมณ์มหาศาล ในยุคที่ตระกูลพราหมณ์สูงส่งยิ่งนัก เป็นที่นับหน้าถือตาแห่งคนทั้งปวง
ผู้บูชากัณฑ์สกบรรพ (กัณฑ์ที่ ๑๑)อานิสงส์ท่านบอกว่า มีบริวารมากมายทั้ง ทาส ทาสี และสัตว์ สองเท้า สี่เท้า เช่น โค กระบือ ช้างม้า รถ ยานพาหนะนับประมาณมิได้
ผู้บูชากัณฑ์ ฉกษัตริย์ (กัณฑ์ ที่๑๒)อานิสงส์ท่านบอกว่า จะบริบูรณ์ด้วยวงศาคณาญาติบุตร ธิดา สามี หรือภรรยา บิดา มารดา เป็นต้น อยู่พร้อมหน้ากันโดยความผาสุก จะได้อยู่พร้อมหน้ากันอย่างมีความสุข จะทำกิจกรรมการงานใดก็ประสบความสำเร็จ จะทำการใดๆ ก็พร้อมเพรียงกันยังการงานนั้นๆให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ผู้บูชากัณฑ์นครกัณฑ์ (กัณฑ์ ที่๑๓) อานิสงส์ท่านบอกว่า จะเกิดเป็นมนุษย์ทันยุคศาสนาพระศรีอาริยเมตตรัยจะได้ถือปฏิสนธิในสมัยที่พระศรีอริยเมตตรัยมาอุบัติและจะได้พบกับพระองค์ ตลอดจนได้สดับตรับฟังพระธรรมเทศนาของพระองค์

ตัวอย่างมหาชาติคำหลวง กัณฑ์มัทรี ตอนพระนางมัทรีครวญถึงพระกุมารทั้งสอง
หํสาว ดุจหงษโปฎก กระเหว่าเหล่านก พลัดแม่สูญหาย อุปริปลฺลเล ตกต่ำติดตม อดนมปางตาย ดุจแก้วแม่หาย ไม่คอยมารดา

ผลลัพธ์ (ไทย) 1:

มหาชาติคำหลวงก็คือเรื่องเวสสันดรชาดกสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถโปรดเกล้าฯ ให้ประชุมนักปราชญ์ราชบัณฑิตแปลแต่งที่เมืองพิษณุโลกเมื่อพ.ศ 2025 ดังปรากฏหลักฐานในพระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ว่า "ศักราช 844 ขานศกท่านให้เล่นการมหรสพ 15 วันฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุแล้วจึงพระราชนิพนธ์พระมหาชาติคำหลวงจบบริบูรณ์" แต่ละกัณฑ์ เช่นร่ายโบราณฉันท์โคลงเป็นต้นและการแต่งเรียกว่าแปลยกศัพท์กล่าวคือขึ้นต้นวรรคด้วยภาษาบาลีแล้วแปลเป็นภาษาไทยสลับกันไปทุกวรรคเมื่อแต่งเสร็จแล้วก็โปรดให้นำมา มหาชาติคำหลวงนี้ไม่ใช่สำหรับพระเทศน์แต่ให้เจ้าหน้าที่กรมธรรมการคือขุนทินบรรณาการและขุนธารกำนัลพร้อมกับผู้ช่วยอีก 2 ทำนองสวดของแต่ละกัณฑ์มีเม็ดพรายในการสวดก็แตกต่างกันไปทั้งหลบเสียงเอื้อนเสียงหลังจากเสียกรุงฯ เมื่อพศ. 2310 ต้นฉบับมหาชาติคำหลวงหายไป 6 กัณฑ์คือหิมพานต์ทานกัณฑ์จุลพนมัทรีสักกบรรพและฉกษัตริย์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยโปรดเกล้าฯ ให้ประชุมกวีร่วมกันแต่งซ่อมกัณฑ์ที่ยังขาดให้ครบทั้ง 13 กัณฑ์
ธรรมเนียมการสวดมหาชาติคำหลวงยังคงสืบมาจนถึงปัจจุบันทุกวันพระในระหว่างเข้าพรรษาแต่เหลือสวดเพียงกัณฑ์มหาพนเท่านั้นข้าราชการกรมการศาสนาจะแต่งชุดขาวตั้งเตียงสวดต่อท้ายอาสน์สงฆ์ในพระอุโบสถ มีกระบะบูชาปักธูปเทียนสมุดที่ใช้บันทึกมหาชาติคำหลวงเป็นสมุดไทยดำเขียนตัวหนังสือด้วยหรดาลและมีเครื่องหมายบอกทำนองสวดกำกับไปทุกวรรค
อานิสงส์ ๑๓ กัณฑ์
ผู้ไดบูชากัณฑ์ทศพร (กัณฑ์ที่ ๑) อานิสงส์ท่านบอกว่าในชาติหน้าที่ไปบังเกิดจะประกอบด้วยรูปสมบัติมีสิริโฉมและรูปร่างที่งดงามอันงดงามกว่าชนทั้งหลายจะเจรจาปราศัยก็มีน้ำเสียงไพเราะเสนาะโสต แม้จะได้สามีภรรยาบุตรธิดาก็ล้วนแต่มีรูปทรงงดงาม
ผู้บูชากัณฑ์หิมพานต์ (กัณฑ์ที่๒) อานิสงส์ท่านบอกว่าประกอบด้วยความสุขกายสบายใจทุกอิริยาบถครั้นตายแล้วจะได้ไปบังเกิดในสุคติโลกสวรรค์ครั้นตายแล้วจะได้ไปเกิดในฉกามาพจรสวรรค์มีนางเทพอัปสรแวดล้อมมากมาย ๗ ประการเสวยทิพย์สมบัติอันมโหฬารมีบริวารแวดล้อมบำรุงบำเรออยู่เป็นนิตย์
ผู้บูชากัณฑ์ทานกัณฑ์ (กัณฑ์ที่๓) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้ทรัพย์สมบัติดังปรารถนาบริบูรณ์ด้วยแก้วแหวนเงินทองอันบริบูรณ์ด้วยทรัพย์สินเงินทองนานัปประการ
ผู้บุชากัณฑ์วนประเวสน์ (กัณฑ์ ๔) อานิสงส์ท่านบอกว่าแม้จะบังเกิดในปรภพใด ๆ จะเป็นผู้สมบูรณ์ด้วยสมบัติมีที่ดินบ้านเรือนใหญ่โตมากมายมีสวนไร่นามากมายจะมีอุทยานอันดาดาษด้วยต้นไม้ดอกไม้ของหอม มีน้ำใสสะอาดบริบูรณ์อันเต็มไปด้วยปทุมชาติ
ผู้บูชากัณฑ์ชูชก (กัณฑ์ที่๕) อานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดในชาติหน้าจะมีอายุยืนจะไปในที่ใด ๆ ก็จะมีแต่ความสุขทุกแห่งหนปราศจากโรคาพาธทั้งหลายไม่เจ็บป่วยเป็นโรคภัยใด ๆ และรอดพ้นจากภยันตรายทั้งปวง จะมีพลังต้านทานโรคหลายอย่างและสิ่งใดที่หายไปก็จะได้กลับคืนดังเก่า
ผู้บูชากัณฑ์จุลพน (กัณฑ์ที่ ๖)) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้รับการคุ้มครองจากผู้หลักผู้ใหญ่เกิดชาติไหน ๆ ก็จะได้เป็นใหญ่เป็นโตเป็นหัวหน้าคนเป็นนายคนเป็นผู้บริบูรณ์ด้วยเดชศักดานุภาพเฟื่องฟุ้งไปทั่ว
ผู้บูชากัณฑ์มหาพน (กัณฑ์ ๗) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะสมบูรณ์ด้วยสติปัญญาเป็นผู้ทรงปรีชาเฉลียวฉลาดจะเป็นผู้ที่ไม่โง่เขลาเป็นคนมีปัญญาสามารถปราบอริศัตรูให้ย่อยยับไปได้
ผู้บูชากัณฑ์กุมาร (กัณฑ์ที่๘) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้บรรลุเป็นพระอริยะบุคคลพร้อมด้วยคุณวิเศษทั้งปวงด้วยบุญราศีที่ได้อบรมไว้ตลอดจนนิพพานสมบัติอันตัดเสียซึ่งทุกข์ทั้งปวงหลุดพ้นจากกองกิเลสและวัฏฏสงสาร
ผู้บูชากัณฑ์มัทรี (กัณฑ์ ๙) อานิสงส์ท่านบอกว่าผู้นั้นจะได้คู่ครองที่ใจปรารถนาและครอบครัวที่เป็นไปตามต้องการถ้าเป็นสตรีจะได้สามีเป็นที่ชอบเนื้อเจริญใจถ้าเป็นบุรุษจะได้ภริยาเป็นที่ต้องประสงค์ เป็นคนว่าง่ายสอนง่ายมีความประพฤติกิริยาเรียบร้อยดีทุกประการ
ในยุคที่ตระกูลพราหมณ์สูงส่งยิ่งนักหรือตระกูลพราหมณ์มหาศาลอานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดชาติหน้าจะเกิดในตระกูลสูงศักดิ์เช่นตระกูลขัตติยมหาศาลในสมัยที่กษัตริย์สูงศักดิ์ผู้บูชากัณฑ์มหาราช (กัณฑ์ที่๑๐) ผู้บูชากัณฑ์สกบรรพ (กัณฑ์ที่ ๑๑) อานิสงส์ท่านบอกว่ามีบริวารมากมายทั้งทาสทาสีและสัตว์สองเท้าสี่เท้าเช่นโคกระบือช้างม้ารถยานพาหนะนับประมาณมิได้
ผู้บูชากัณฑ์ฉกษัตริย์ (กัณฑ์ที่๑๒) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะบริบูรณ์ด้วยวงศาคณาญาติบุตรธิดาสามีหรือภรรยาบิดามารดาเป็นต้นอยู่พร้อมหน้ากันโดยความผาสุกจะได้อยู่พร้อมหน้ากันอย่างมีความสุข จะทำการใด ๆ ก็พร้อมเพรียงกันยังการงานนั้นๆให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ผู้บูชากัณฑ์นครกัณฑ์ (กัณฑ์ที่๑๓) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะเกิดเป็นมนุษย์ทันยุคศาสนาพระศรีอาริยเมตตรัยจะได้ถือปฏิสนธิในสมัยที่พระศรีอริยเมตตรัยมาอุบัติและจะได้พบกับพระองค์
ตัวอย่างมหาชาติคำหลวงกัณฑ์มัทรีตอนพระนางมัทรีครวญถึงพระกุมารทั้งสอง
หํสาวดุจหงษโปฎกกระเหว่าเหล่านกพลัดแม่สูญหายอุปริปลฺลเลตกต่ำติดตมอดนมปางตายดุจแก้วแม่หายไม่คอยมารดา

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

มหาชาติคำหลวงก็คือเรื่องเวสสันดรชาดกสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถโปรดเกล้าฯให้ประชุมนักปราชญ์ราชบัณฑิตแปลแต่งที่เมืองพิษณุโลกเมื่อพ . ศ .2025 ดังปรากฏหลักฐานในพระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ว่า " ศักราช 844 ขานศก 15 ท่านให้เล่นการมหรสพได้รับเลือกตั้งผ่านกระบวนการประชาธิปไตยของพม่าฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุแล้วจึงพระราชนิพนธ์พระมหาชาติคำหลวงจบบริบูรณ์ " แต่ละกัณฑ์เช่นร่ายโบราณฉันท์โคลงเป็นต้นและการแต่งเรียกว่าแปลยกศัพท์กล่าวคือขึ้นต้นวรรคด้วยภาษาบาลีแล้วแปลเป็นภาษาไทยสลับกันไปทุกวรรคเมื่อแต่งเสร็จแล้วก็โปรดให้นำมามหาชาติคำหลวงนี้ไม่ใช่สำหรับพระเทศน์แต่ให้เจ้าหน้าที่กรมธรรมการความขุนทินบรรณาการและขุนธารกำนัลพร้อมกับผู้ช่วยอีก 2ทำนองสวดของแต่ละกัณฑ์มีเม็ดพรายในการสวดก็แตกต่างกันไปทั้งหลบเสียงเอื้อนเสียงหลังจากเสียกรุงฯเมื่อพ .ศ . 2310 ต้นฉบับมหาชาติคำหลวงหายไป 6 กัณฑ์ความหิมพานต์ทานกัณฑ์จุลพนมัทรีสักกบรรพและฉกษัตริย์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยโปรดเกล้าฯให้ประชุมกวีร่วมกันแต่งซ่อมกัณฑ์ที่ยังขาดให้ครบทั้ง 13 กัณฑ์
ธรรมเนียมการสวดมหาชาติคำหลวงยังคงสืบมาจนถึงปัจจุบันทุกวันพระในระหว่างเข้าพรรษาแต่เหลือสวดเพียงกัณฑ์มหาพนเท่านั้นข้าราชการกรมการศาสนาจะแต่งชุดขาวตั้งเตียงสวดต่อท้ายอาสน์สงฆ์ในพระอุโบสถมีกระบะบูชาปักธูปเทียนสมุดที่ใช้บันทึกมหาชาติคำหลวงเป็นสมุดไทยดำเขียนตัวหนังสือด้วยหรดาลและมีเครื่องหมายบอกทำนองสวดกำกับไปทุกวรรค
อานิสงส์๑๓กัณฑ์
ผู้ไดบูชากัณฑ์ทศพร ( กัณฑ์ที่๑ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าในชาติหน้าที่ไปบังเกิดจะประกอบด้วยรูปสมบัติมีสิริโฉมและรูปร่างที่งดงามอันงดงามกว่าชนทั้งหลายจะเจรจาปราศัยก็มีน้ำเสียงไพเราะเสนาะโสตแม้จะได้สามีภรรยาบุตรธิดาก็ล้วนแต่มีรูปทรงงดงาม
ผู้บูชากัณฑ์หิมพานต์ ( กัณฑ์ที่๒ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าประกอบด้วยความสุขกายสบายใจทุกอิริยาบถครั้นตายแล้วจะได้ไปบังเกิดในสุคติโลกสวรรค์ครั้นตายแล้วจะได้ไปเกิดในฉกามาพจรสวรรค์มีนางเทพอัปสรแวดล้อมมากมาย๗ประการเสวยทิพย์สมบัติอันมโหฬารมีบริวารแวดล้อมบำรุงบำเรออยู่เป็นนิตย์
ผู้บูชากัณฑ์ทานกัณฑ์ ( กัณฑ์ที่๓ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้ทรัพย์สมบัติดังปรารถนาบริบูรณ์ด้วยแก้วแหวนเงินทองอันบริบูรณ์ด้วยทรัพย์สินเงินทองนานัปประการ
ผู้บุชากัณฑ์วนประเวสน์ ( กัณฑ์ที่โตเกียว ) อานิสงส์ท่านบอกว่าแม้จะบังเกิดในปรภพใดๆจะเป็นผู้สมบูรณ์ด้วยสมบัติมีที่ดินบ้านเรือนใหญ่โตมากมายมีสวนไร่นามากมายจะมีอุทยานอันดาดาษด้วยต้นไม้ดอกไม้ของหอมมีน้ำใสสะอาดบริบูรณ์อันเต็มไปด้วยปทุมชาติ
ผู้บูชากัณฑ์ชูชก ( กัณฑ์ที่๕ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดในชาติหน้าจะมีอายุยืนจะไปในที่ใดๆก็จะมีแต่ความสุขทุกแห่งหนปราศจากโรคาพาธทั้งหลายไม่เจ็บป่วยเป็นโรคภัยใดๆและรอดพ้นจากภยันตรายทั้งปวงจะมีพลังต้านทานโรคหลายอย่างและสิ่งใดที่หายไปก็จะได้กลับคืนดังเก่า
ผู้บูชากัณฑ์จุลพน ( กัณฑ์ที่เจอร์ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้รับการคุ้มครองจากผู้หลักผู้ใหญ่เกิดชาติไหนๆก็จะได้เป็นใหญ่เป็นโตเป็นหัวหน้าคนเป็นนายคนเป็นผู้บริบูรณ์ด้วยเดชศักดานุภาพเฟื่องฟุ้งไปทั่ว
ผู้บูชากัณฑ์มหาพน ( กัณฑ์ที่๗ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะสมบูรณ์ด้วยสติปัญญาเป็นผู้ทรงปรีชาเฉลียวฉลาดจะเป็นผู้ที่ไม่โง่เขลาเป็นคนมีปัญญาสามารถปราบอริศัตรูให้ย่อยยับไปได้
ผู้บูชากัณฑ์กุมาร ( กัณฑ์ที่๘ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะได้บรรลุเป็นพระอริยะบุคคลพร้อมด้วยคุณวิเศษทั้งปวงด้วยบุญราศีที่ได้อบรมไว้ตลอดจนนิพพานสมบัติอันตัดเสียซึ่งทุกข์ทั้งปวงหลุดพ้นจากกองกิเลสและวัฏฏสงสาร
ผู้บูชากัณฑ์มัทรี ( กัณฑ์ที่ซ้งโคย ) อานิสงส์ท่านบอกว่าผู้นั้นจะได้คู่ครองที่ใจปรารถนาและครอบครัวที่เป็นไปตามต้องการถ้าเป็นสตรีจะได้สามีเป็นที่ชอบเนื้อเจริญใจถ้าเป็นบุรุษจะได้ภริยาเป็นที่ต้องประสงค์เป็นคนว่าง่ายสอนง่ายมีความประพฤติกิริยาเรียบร้อยดีทุกประการ
ผู้บูชากัณฑ์มหาราช ( กัณฑ์ที่๑๐ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าเกิดชาติหน้าจะเกิดในตระกูลสูงศักดิ์เช่นตระกูลขัตติยมหาศาลในสมัยที่กษัตริย์สูงศักดิ์หรือตระกูลพราหมณ์มหาศาลในยุคที่ตระกูลพราหมณ์สูงส่งยิ่งนักผู้บูชากัณฑ์สกบรรพ ( กัณฑ์ที่๑๑ ) อานิสงส์ท่านบอกว่ามีบริวารมากมายทั้งทาสทาสีและสัตว์สองเท้าสี่เท้าเช่นโคกระบือช้างม้าน้อยยานพาหนะนับประมาณมิได้
ผู้บูชากัณฑ์ฉกษัตริย์ ( กัณฑ์ที่๑๒ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะบริบูรณ์ด้วยวงศาคณาญาติบุตรธิดาสามีหรือภรรยาบิดามารดาเป็นต้นอยู่พร้อมหน้ากันโดยความผาสุกจะได้อยู่พร้อมหน้ากันอย่างมีความสุขจะทำการใดๆก็พร้อมเพรียงกันยังการงานนั้นๆให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ผู้บูชากัณฑ์นครกัณฑ์ ( กัณฑ์ที่๑๓ ) อานิสงส์ท่านบอกว่าจะเกิดเป็นมนุษย์ทันยุคศาสนาพระศรีอาริยเมตตรัยจะได้ถือปฏิสนธิในสมัยที่พระศรีอริยเมตตรัยมาอุบัติและจะได้พบกับพระองค์

ตัวอย่างมหาชาติคำหลวงกัณฑ์มัทรีตอนพระนางมัทรีครวญถึงพระกุมารทั้งสองหํสาวดุจหงษโปฎกกระเหว่าเหล่านกพลัดแม่สูญหายอุปริปลฺลเลตกต่ำติดตมอดนมปางตายดุจแก้วแม่หายไม่คอยมารดา