ไวยากรณ์ คือกฎเกณฑ์ของภาษาซึ่งรวมทั้งเสียง คำศัพท์ ประโยค และส่วประกอบอื่นๆเช่นการประสมคำ และการตีความคำว่าไวยากรยังหมายถึงคุณลักษณะเชิงนามธรรมของตำราที่นำเสนอกฎเหล่านี้ด้วย
การศึกษาทฤษฎีทางไวยากรณ์เป็นที่สนใจของนักปรัชญา นักมานุษยวิทยา นักจิตวิทยาและนักวิเคราะห์ทางวรรณกรรมมาหลายศตวรรษ ทุกวันนี้ไวยากรณ์เป็นสาขาหนึ่งในวิชาภาษาศาสตร์แต่ยังคงมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับสาขาอื่นๆแต่โดยส่วนใหญ่แล้วพัฒนาการของทฤษฎีไวยากรณ์นั้นมีผลเพียงเล็กน้อยแต่ตัวเนื้อหาของไวยากรณ์ในสถานศึกษาทั่วไป สำหรับคนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจว่าไวยากรณ์หมายถึงกฎที่เราจะต้องทราบ เพื่อจะพูดหรือเขียนได้อย่างถูกต้อง