ข้อสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน เป็นเครื่องมือที่ใช้วัดพฤติกรรมที่เกี่ยวกับความคิด
(thinking) ซึ่งเป็นความสามารถทางสมองหรือด้านสติปัญญา เป็นลักษณะที่เกี่ยวกับวิชาการ
หรือที่เรียกว่าพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย (Cognitive domain) เป็นพฤติกรรมที่เป็นผลการเรียน
ของผู้เรียน และเป็นจุดมุ่งหมายสำคัญของการศึกษา เพื่อต้องการตัดสินว่าในการเรียนการสอน
ผู้เรียนมีความสามารถในการเรียน หรือเกิดการพัฒนางอกงานขึ้นมาจากการฝึกฝนอบรมสั่งสอน
ระดับใด ทั้งนี้การวัดผลการเรียนรู้ในสถาบันการศึกษาระดับต่าง ๆ จะใช้ข้อสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน เป็นเครื่องมือที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย และนิยมใช้เป็นเครื่องมือหลักสำหรับการ
วัดผลการเรียนรู้ ในการสร้างข้อสอบวัดผลสัมฤทธิ์ให้มีคุณภาพนั้น นอกจากจะต้องคำนึงถึงความ
ครอบคลุมเนื้อหาและใช้คำถามที่ดีแล้ว จำเป็นต้องคำนึงถึงพฤติกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ ที่เป็น
จุดมุ่งหมายของหลักสูตร กล่าวคือ ต้องพยายามเขียนคำถามวัดพฤติกรรมต่าง ๆ ให้สอดคล้องกับ
จุดมุ่งหมายของรายวิชานั้น