พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพระราชพิธีเดือน6 หนึ่งในพระราชพิธีสิบสองเดือนที่มีมาแต่โบราณเพื่อสร้างขวัญกำลังใจแก่ชาวนาเมื่อเริ่มฤดูกาลเพาะปลูกในช่วงต้นฤดูฝน ประกอบด้วย 2 ส่วน จัดต่อเนื่องงกัน 2 วัน
ได้แก่ พระราชพิธีพืชมงคล แรกเริ่มในสมัยรัชกาลที่ 4 ประกอบพิธีในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งสันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ปัจจุบันที่มณฑลพิธีท้องสนามหลวง