ถิ่นกำเนิดของสุนัขพันธุ์ไทยหลังอานมีการวิเคราะห์และศึกษากันอย่างกว้างขวางทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ โดยมีการสันนิษฐานว่า สุนัขพันธุ์ไทยหลังอานมาจากกลุ่มพวกหมาป่าและสุนัขพื้นเมืองในเขตร้อนบริเวณเอเชียตะวันออก ซึ่งมีรูปร่างลักษณะคล้ายกับสุนัขพื้นเมืองในประเทศเพื่อนบ้านอย่าง กัมพูชา พม่า มาเลเซียในสมัยก่อนชาวบ้านทางแถบปริมณฑลหรือต่างตามต่างจังหวัดในประเทศไทยต่างเรียกสุนัขพันธุ์ไทยหลังอานว่า “หมาพราน” เนื่องจากพวกมันสามารถช่วยปกป้องเตือนภัย ดูแลครอบครัว และทรัพย์สิน อีกทั้งยังออกป่าล่าสัตว์ได้ไม่แพ้สุนัขพันธุ์ล่าเนื้อของเมืองนอกอีกด้วย