บทคัดย่อ
ประเทศไทยเป็นแหล่งพันธุกรรมพืชที่มีความหลากหลายสามารถพัฒนาใช้ประโยชน์อย่างมหาศาลทั้งด้านเกษตร อุตสาหกรรม แพทย์ และพาณิชย์ กล้วยไม้เป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศ โดยในปี 2556 มีมูลค่าการส่งออก 2,685 ล้านบาทเป็นกล้วยไม้ตัดดอกมูลค่า 2,064 ล้านบาท และต้นกล้วยไม้ 621 ล้านบาท (อรวรรณ, 2557) แต่ปัจจุบันสภาพการสูญเสียพันธุ์กล้วยไม้พันธุ์แท้ในประเทศไทยเกิดอย่างรวดเร็ว ซึ่งเกิดจากการเก็บกล้วยไม้ป่าโดยเฉพาะกล้วยไม้ที่การกระจายตัวน้อย เพื่อการค้าจนกล้วยไม้พันธุ์แท้เหล่านั้นมีความเสี่ยงที่จะสูญพันธุ์สูงมาก จำเป็นต้องอนุรักษ์กล้วยไม้พันธุ์แท้อย่างเร่งด่วน ซึ่งการอนุรักษ์ในสภาพนอกแหล่งกำเนิด (ex situ conservation) รวมทั้งกล้วยไม้พันธุ์ลูกผสมการค้าสำหรับเป็นฐานเชื้อพันธุกรรมกล้วยไม้สำหรับการใช้ประโยชน์ จึงจะเป็นการบรรเทาปัญหาดังกล่าวได้บ้างส่วน ศูนย์วิจัยพืชสวนตรัง ได้สำรวจ รวบรวม ศึกษา จำแนกลักษณะ และประเมินคุณค่าเชื้อพันธุกรรมกล้วยไม้ที่รวบรวมไว้แล้วในป่าเสี่อมโทรม พบว่า สามารถรวบรวมกล้วยไม้จากแหล่ง ด่านสิงขร ชุมพร พังงา นครศรีธรรมราช ตรัง ปัตตานี นราธิวาส และยะลา ได้ทั้งหมด 49 สกุล 149 ชนิด.723 ต้น แบ่งออกเป็น พันธุ์แท้ 46 ชนิด/และพันธุ์ลูกผสม 3 พันธุ์ ได้แก่ สิงโตสยาม+สิงโตเหยี่ยวเล็ก แคทลียาขาว ลูกผสมโบนิเล่+เหลืองจันทร์