อุปกรณ์และวิธีดำเนินการ
ก. การวางแผน และวิธีดำเนินการวิจัย
ทำการศึกษานิเวศวิทยาและแหล่งเจริญเติบโตของใบพายเขาใหญ่ ในรอบปี บริเวณห้วยสมอปูน ซึ่งอยู่บริเวณจุดรอยต่อระหว่างอำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก กับ อำเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี โดยทำการเก็บตัวอย่าง 3 เดือน/ครั้ง รวม 4 ครั้งต่อปี ดังนี้
1. ศึกษาลักษณะทั่วไปของใบพายเขาใหญ่ที่อาศัยอยู่ในธรรมชาติโดยนำตัวอย่างใบพายเขาใหญ่ที่มีลักษณะสมบูรณ์ไปศึกษาลักษณะภายนอกทั่วไปด้วยการสังเกตและพิจารณาลักษณะลำต้น ใบ ดอก และสี
2. ศึกษาผลผลิตมวลชีวภาพของใบพายเขาใหญ่ที่อาศัยอยู่ในธรรมชาติ โดยการเก็บตัวอย่างของใบพายเขาใหญ่ ในแปลงตัวอย่างขนาดเนื้อที่ 1 ตารางฟุต สุ่มเก็บตัวอย่างใบพายเขาใหญ่ โดยตัดเฉพาะส่วนที่เหนือโคนต้นขึ้นมา โดยเหลือส่วนที่เป็นรากไว้ ทำการชั่งวัดน้ำหนักและวัดขนาดของลำต้น (ส่วนสูง)
3. ศึกษาสภาพนิเวศวิทยาของแหล่งเจริญเติบโต ดังนี้
- คุณสมบัติของน้ำในแหล่งเจริญเติบโตของใบพายเขาใหญ่ โดยเก็บตัวอย่างน้ำแหล่งอาศัยในธรรมชาติของใบพายเขาใหญ่ ทำการวิเคราะห์คุณภาพน้ำทางกายภาพและคุณสมบัติของน้ำทางเคมี จำนวน 3 ซ้ำ/พื้นที่ โดยทำการเก็บตัวอย่าง 3 เดือน/ครั้ง รวม 4 ครั้งต่อปี วิเคราะห์คุณสมบัติของน้ำ ได้แก่ อุณหภูมิของน้ำและอากาศวิเคราะห์โดยใช้ Thermometer ความเข้มแสงใช้เครื่องวัดความเข้มแสง (Illuminometer) สารแขวนลอยในน้ำวิเคราะห์ใช้วิธี Dried method ความเป็นกรดเป็นด่าง วิเคราะห์โดยใช้เครื่องมือ Horiba Model U-10 ปริมาณออกซิเจนที่ละลายน้ำวิเคราะห์โดยใช้วิธี Alkali Azide Modification ปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์อิสระในน้ำ ความเป็นด่าง และความกระด้าง วิเคราะห์โดยวิธีไตเตรต แอมโมเนีย-ไนโตรเจนวิเคราะห์โดยใช้วิธี Phenate method ไนไตรต์-ไนโตรเจนวิเคราะห์โดยใช้วิธี Photometric ไนเตรต-ไนโตรเจน วิเคราะห์โดยวิธี Cadmium Reduction ออร์โธฟอสเฟต วิเคราะห์โดยวิธี Ascorbic acid โดยวิธีการวิเคราะห์คุณภาพน้ำดำเนินการตามที่อธิบายไว้ใน ไมตรีและจารุวรรณ (2528) และ Standard Method for Examination of Water and Wastewater (APHA, AWWA and WEF, 1995)
- คุณสมบัติของดินในแหล่งเจริญเติบโตของใบพายเขาใหญ่ เก็บตัวอย่างดินโดยใช้พลั่ว นำมาวิเคราะห์คุณสมบัติทางกายภาพและคุณสมบัติของดินทางเคมีในห้องทดลองเพื่อหาธาตุอาหารสำคัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพรรณไม้น้ำ ได้แก่ สัดส่วนอนุภาคดิน โดยวิธี Hydrometer method บันทึกผลเป็นTexture ของดิน ความเป็นกรดเป็นด่าง อินทรียวัตถุในดิน ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ และ โพแทสเซียม จำนวน 3 ซ้ำ/พื้นที่ โดยทำการเก็บตัวอย่าง 3 เดือน/ครั้ง รวม 4 ครั้งต่อปี โดยวิธีการเก็บตัวอย่างดินและวิธีการวิเคราะห์คุณภาพของดิน ดำเนินการตามที่อธิบายไว้ใน กองเกษตรเคมี (มปป.)
- ถ่ายภาพนิเวศวิทยาและการเจริญเติบโตของใบพายเขาใหญ่ ที่เจริญเติบโตในธรรมชาติ