บทคัดย่อ
โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาสาธารณสุขสำคัญ ที่ทั่วโลกให้ความสนใจเนื่องจากเป็นโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้และสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมและมีอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นทุกปี โดยปัจจัยเสี่ยงของโรคเบาหวาน ได้แก่ ตา ไต และระบบประสาทส่วนปลายเสื่อม จากการทบทวนวรรณกรรมการสูญเสียการรับความรู้สึกส่วนปลาย เช่น เท้ามีผิวหนังแห้ง มีตาปลาที่เท้าหนา มีความผิดปกติของรูปร่างเท้าทำให้มีแรงกดที่ฝ่าเท้ามากกว่าปกติ นอกจากนี้ยังพบการควบคุมระดับน้ำตาลไม่ดีและระยะเวลาที่เป็นโรคเบาหวานโดยการสูญเสียการรับความรู้สึกส่วนปลายเท้าเป็นปัจจัยหลักของการเกิดแผลที่เท้ามากที่สุดซึ่งเมื่อเกิดร่วมกับเท้าผิดรูปก็จะทำให้แผลไม่หายขาดและที่สำคัญถ้ามีความผิดปกติการรับรู้สึกส่วนไปร่วมกับหลอดเลือดส่วนปลายตีบก็จะเพิ่มความเสี่ยงของการถูกตัดเท้าสูงขึ้น กล่าวคือผู้ป่วยโรคเบาหวานอาจจะต้องตัดเท้าหรือขาในกรณีที่แผลมีการลุกลามและในขณะที่มีแผลที่เท้าผู้ป่วยโรคเบาหวานก็จะได้รับความทุกข์ทรมานทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจขาดความมั่นใจพร้อมกับการสูญเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาซึ่งเป็นภาระของผู้ป่วยโรคเบาหวานครอบครัวและสังคมรวมทั้งการมีคุณภาพชีวิตที่ไม่ดี ดังนั้นผู้ป่วยโรคเบาหวานต้องตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพ ซึ่งพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่ดีจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดแผลและการตัดเท้าที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตโดยการทบทวนและกรรมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบปัจจัยการเกิดแผลที่เท้าในผู้ป่วยเบาหวาน เพื่อให้ได้แนวทางวิธีพัฒนาแบบประเมินในการประเมินความเสี่ยงสุขภาพเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน
ผลการทบทวนวรรณกรรมได้แบบประเมินคัดกรองความเสี่ยงในผู้ป่วยเบาหวานที่เสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้าโดยมีแบบสอบถามประกอบด้วย ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป ส่วนที่ 2 แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลเท้าในชีวิตประจำวัน และส่วนที่ 3 แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการดูแลเท้า