พ่อครัว หรือ แม่ครัว คือผู้ที่ทำหน้าที่รับผิดชอบในการทำอาหารในร้านอาหาร หรือโรงแรม ในร้านของตัวเองหรือได้รับการจ้างงานจากเจ้าของกิจการนั้น พ่อครัวหรือแม่ครัวอาจจะฝึกฝนตัวเองโดยมีบุคคลในครอบครัวเป็นพ่อครัวหรือแม่ครัวมาก่อน ในขณะเดียวกันก็มีโรงเรียนสอนทำอาหารตั้งขึ้นในปัจจุบัน โดยผู้ที่จบการศึกษาจากโรงเรียนทำอาหารมักจะได้รับการว่าจ้างจากร้านอาหารหรือภัตตาคารใหญ่ หรือโรงแรม
พ่อครัว หรือแม่ครัวในภาษาอังกฤษเรียกทับศัพท์ว่า กุ๊ก (cook) เป็นผู้รับผิดชอบในการเตรียมอาหารและทำอาหาร สำหรับ "หัวหน้าพ่อครัว" หรือ "เชฟ" (chef) จะทำหน้าที่รวมไปถึงคิดสูตรทำอาหารและการคิดรายการอาหาร รวมทั้งการจัดการในครัวคำว่า เชฟ มาจากคำในภาษาฝรั่งเศสว่า "chef de cuisine" ซึ่งหมายถึงหัวหน้าในการทำอาหาร