MATERIALS AND METHODS The experimen

MATERIALS AND METHODS
The experiment was carried out in two cropping
seasons (2004/2005 and 2005/2006) at research
farms of National Root Crops Research Institute
(NRCRI), Umudike located on longitude 07° 33΄E
and latitude 05° 29΄N. The soil was a sandy loam
with acidic reaction which characteristics were as
follows: Soil pH 5.20 and 4.90 (1:2.5 soil: water),
organic carbon 0.81 and 1.24%, total N 0.14 and
0.16%, available P 30.0 and 28.3 cmol/K,
exchangeable K 0.16 and 0.14 cmol/kg for
2004/2005 and 2005/2006 experiments,
respectively. Annual rainfall ranges between 1800
mm and 2200 mm, annual average air temperature
varied from the minimum of 22° C to maximum of
32° C; relative humidity ranged from 51% to 87%
and sunshine hours from 2.69 to 7.86 hours per
day. The monthly climatological data on rainfall,
minimum and maximum air temperatures, relative
humidity and sunshine hours were collected during
the study periods (Table 1). Cassava and cowpea
were planted the same day on 24 July, 2004 and 28
July, 2005. Cassava cuttings of about 25 cm long
with at least five nodes were planted on the crest of
the ridge at 1 m x 1 m giving 10,000 plants ha
-1
.
Four grain cowpea planting densities (20,000;
40,000; 60,000 and 80,000 plants ha
-1
) were
intercropped between rows of 10,000 cassava
plants ha
-1
). The cowpea populations were obtained
with intra row spacings of 0.50, 0.25, 0.16 and
0.12m at one plant per stand and at constant interrow spacing of 1 m. With the incorporation of four
sole cowpea densities and one sole cassava density,
the nine treatments were as follows: 20,000 sole
cowpea plant ha
-1
, 40,000 sole cowpea plants ha
-1
,
60,000 sole cowpea plants ha
-1
, 80,000 sole
cowpea plants ha
-1
, 20,000 cowpea plant ha
-1
+
10,000 cassava plants ha
-1
, 40,000 cowpea plants
ha
-1
+ 10,000 cassava plants ha
-1
, 60,000 cowpea
plants ha
-1
+ 10,000 cassava plants ha
-1
and 80,000
cowpea plants ha
-1
+ 10,000 cassava plants ha
-1
.
The plot size was 6 m x 6 m (36 m
2
) each
containing six ridges. The cowpea variety used was
IT93K-452-1 and cassava variety was NR8082 in
both cropping seasons. The cowpea variety used
was erect and it matures within 3 months after
planting. The cassava variety used was the
branching type and matures for harvest within 12
months.
The treatments were arranged in
randomized complete block design with three
replicates. The crops received 400kg NPK (20: 10:
10)/ha
-1
21 days after planting (DAP). A second
application of the same fertilizer mixture at 200
kg/ha was applied to the cassava crop 4 months
after planting (MAP) to boost the fertility of the
soil in both cropping seasons. At 14, 28 and 42
DAP, the cowpea was sprayed with cymbush at
800 g a.i ha
-1
against cowpea aphids, leaf hoppers,
foliage beetles and flower thrips. Data on
establishment percentage, plant height, leaf area
index (LAI), grain yield (cowpea) and tuber yield
(cassava), number of nodules and nodule weight
(cowpea) were taken from three plants of each crop
randomly from three inner rows at different growth
stages and at harvest. The leaf area of both crops
were determined by using core borer/punch method
according to Adelana, (1980) and was estimated as
leaf dry weight multiplied by disk area divided by
disk dry weight. That is, leaf area = (leaf dry wt. x
disk area)/disk dry wt. The leaf areas of the crops
were then converted to their leaf area indices. Data
on yield components of each crops were taken
from 16m
2
(4m x 4m of inter and intra- row) from
the inner rows. The data were analysed according
to the procedure of a randomized complete block
design and the treatment means were compared
using standard error of the difference between two
treatment means as outlined by Steele and Torrie
(1980). Genstat Release 4.23 Discovery Edition
statistical software package was used for the
statistical analysis of the data.

ผลลัพธ์ (ไทย) 1:

วัสดุและวิธีการ ทดลองได้ดำเนินการปลูกพืชสอง ซีซั่น (2004/2005 และ 2005/2006) ที่วิจัย ฟาร์มของ สถาบันวิจัยพืชรากแห่งชาติ (NRCRI), Umudike ตั้งอยู่บนลองจิจูด 33΄E องศา 07 และละติจูด 29΄N 05° ดินถูก loam ทราย ด้วยปฏิกิริยากรดซึ่งมีลักษณะเป็น ดังต่อไปนี้: ค่า pH ดิน 5.20 และ 4.90 (1:2.5 ดิน: น้ำ), คาร์บอนอินทรีย์ 0.81 และ 1.24%, N รวม 0.14 และ 0.16%, 30.0 P ว่างและ 28.3 cmol/K กำนัล K 0.16 และ 0.14 cmol/kg สำหรับ ปี 2004/2005 และ 2005/2006 ทดลอง ตามลำดับ ช่วงระดับรายปีปริมาณน้ำฝนระหว่าง 1800 อุณหภูมิอากาศมม. และ 2200 มม. รายปีเฉลี่ย แตกต่างกันจาก 22° C ต่ำสุดกับสูงสุดของ 32° C ความชื้นสัมพัทธ์อยู่ในช่วงจาก 51% เป็น 87% และชั่วโมงซันไชน์จาก 2.69 7.86 ชั่วโมง วันที่ ข้อมูลปริมาณน้ำฝน climatological เดือน อุณหภูมิอากาศต่ำสุด และสูงสุด ญาติ มีการเก็บรวบรวมระหว่างชั่วโมงความชื้นและแสงแดด รอบการศึกษา (ตารางที่ 1) มันสำปะหลังและ cowpea ได้ปลูกวันเดียววันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2547 และ 28 กรกฎาคม 2548 มันสำปะหลัง cuttings ของยาวประมาณ 25 ซม. มีโหนน้อยห้าถูกปลูกบนยอด สันเขาที่ 1 x 1 เมตรให้พืช 10000 ฮา-1. ข้าวสี่ cowpea ปลูกแน่น (20000 40000 60000 และ 80000 ไม้ฮา-1) ได้ intercropped ระหว่างแถวมันสำปะหลัง 10000 ไม้ฮา-1). ประชากร cowpea ได้รับ มี spacings แถวอินทรา 0.16, 0.25, 0.50 และ 0.12 ม.พืชหนึ่งต่อยืน และ ที่ระยะห่าง interrow คงที่ 1 เมตร มีการรวมตัวกันของสี่ ความหนาแน่น cowpea แต่เพียงผู้เดียวและหนึ่งเดียวมันสำปะหลังความหนาแน่น รักษาที่ 9 มีดังนี้: 20000 แต่เพียงผู้เดียว cowpea พืชฮา-1, 40000 แต่เพียงผู้เดียวพืช cowpea ฮา-1, cowpea 60000 แต่เพียงผู้เดียวไม้ฮา-1, 80000 แต่เพียงผู้เดียว cowpea ไม้ฮา-1, cowpea 20000 โรงงานฮา-1 + มันสำปะหลัง 10000 ไม้ฮา-1พืช cowpea 40000 ฮา-1 + มันสำปะหลัง 10000 ไม้ฮา-1, cowpea 60000 ไม้ฮา-1+ มันสำปะหลัง 10000 ไม้ฮา-1และ 80000 cowpea ไม้ฮา-1 + มันสำปะหลัง 10000 ไม้ฮา-1. ขนาดแปลง 6 x 6 เมตร (36 m2) แต่ละ ประกอบด้วยสันเขาหก หลากหลาย cowpea ใช้ได้ IT93K-452-1 และมันสำปะหลังต่าง ๆ ถูก NR8082 ใน ซีซั่นทั้งครอบ หลากหลาย cowpea ใช้ ไม่ตรง และจะถึงภายใน 3 เดือนหลังจาก ปลูก มีความหลากหลายมันสำปะหลังที่ใช้ใน สาขาชนิด และกลั่นสำหรับเก็บเกี่ยวภายใน 12 เดือน การรักษาถูกจัด ออกแบบบล็อก randomized สมบูรณ์สาม เหมือนกับการ พืชได้รับ 400 กก. NPK (20:10: /ha 10)-1 21 วันหลังปลูก (DAP) ที่สอง ใช้ผสมปุ๋ยเดียว 200 กิโลกรัม/ฮา ถูกนำไปใช้กับพืชมันสำปะหลัง 4 เดือน หลังปลูก (MAP) เพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของการ ดินในฤดูทั้งครอบ ที่ 14, 28 และ 42 หลักสูตร DAP, cowpea ถูกฉีดพ่น ด้วย cymbush ที่ a.i 800 g ฮา -1กับ cowpea aphids กรวยใบไม้ ด้วงใบและเพลี้ยไฟดอกไม้ ข้อมูลบน เปอร์เซ็นต์ก่อตั้ง ความสูงของพืช ใบตั้ง ดัชนี (ไล), ผลผลิตข้าว (cowpea) และผลผลิตหัว (มันสำปะหลัง), จำนวน nodules และน้ำหนักอิทธิพล (cowpea) ได้มาจากพืชทั้งสามของแต่ละพืช แบบสุ่มจากแถวสามภายในที่เจริญเติบโตแตกต่างกัน ระยะ เวลาเก็บเกี่ยว พื้นที่ใบของพืชทั้งสอง ถูกกำหนด โดยใช้วิธี borer/เจาะ หลัก ตาม Adelana, (1980) และมีประเมินเป็น ใบน้ำหนักแห้งคูณ ด้วยดิสก์ตั้งหารด้วย น้ำหนักแห้งของดิสก์ นั่นคือ ใบไม้ตั้ง = (ใบไม้แห้งน้ำหนัก x ดิสก์ที่ตั้ง) / ดิสก์ wt แห้ง พื้นที่ใบของพืช จากนั้นได้ถูกแปลงไปดัชนีพื้นที่ใบของพวกเขา ข้อมูล ได้นำส่วนประกอบของพืชแต่ละผลผลิต จาก 16m2(4 x 4 เมตรของอินเตอร์และแถวอินทรา) จาก แถวภายใน ข้อมูลได้ analysed ตาม กระบวนงานของบล็อกสมบูรณ์ randomized ออกแบบและวิธีการรักษาถูกเปรียบเทียบ ใช้ข้อผิดพลาดมาตรฐานของความแตกต่างระหว่างสอง รักษาหมายความตามที่ระบุไว้ โดย Steele และ Torrie (1980) รุ่น Genstat รุ่น 4.23 ดิสคัฟเวอรี่ ใช้ชุดซอฟต์แวร์ทางสถิติสำหรับการ การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ

ผลลัพธ์ (ไทย) 2:

วัสดุและวิธีการทดลองดำเนินการในสองการปลูกพืชฤดูกาล(2004/2005 และ 2005/2006) การวิจัยที่ฟาร์มของพืชรากแห่งชาติสถาบันวิจัย(NRCRI) Umudike ตั้งอยู่บนลองจิจูด 07 ° 33E และละติจูด 05 ° 29N . ดินเป็นดินร่วนปนทรายที่มีปฏิกิริยาเป็นกรดซึ่งลักษณะมีดังต่อไปนี้ค่าpH ของดิน 5.20 และ 4.90 (1: 2.5 ดินน้ำ) 0.81 คาร์บอนอินทรีย์และ 1.24% ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด 0.14 และ0.16% ฟอสฟอรัส 30.0 และ 28.3 cmol / K, แลกเปลี่ยน K 0.16 และ 0.14 cmol / kg สำหรับ2004/2005 และ 2005/2006 ทดลองตามลำดับ ปริมาณน้ำฝนประจำปีช่วงระหว่าง 1,800 มิลลิเมตรและ 2,200 มิลลิเมตรอุณหภูมิอากาศเฉลี่ยต่อปีแตกต่างกันจากต่ำสุด22 องศาเซลเซียสสูงสุด32 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ตั้งแต่ 51% ถึง 87% และแสงแดดชั่วโมง 2.69-7.86 ชั่วโมงต่อวัน ข้อมูลภูมิอากาศปริมาณน้ำฝนรายเดือนในการ, ขั้นต่ำและอุณหภูมิอากาศสูงสุดญาติความชื้นและแสงแดดชั่วโมงได้ถูกรวบรวมในช่วงระยะเวลาการศึกษา(ตารางที่ 1) มันสำปะหลังและถั่วพุ่มถูกนำมาปลูกในวันเดียวกันเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2004 และ 28 กรกฏาคม 2005 การตัดมันสำปะหลังประมาณ 25 เซนติเมตรยาวอย่างน้อยห้าโหนดถูกนำมาปลูกบนยอดสันเขาณ วันที่ 1 ม 1 เมตรให้ 10,000 พืชฮ่า-1 . สี่ความหนาแน่นของการปลูกถั่วพุ่มข้าว (20,000; 40,000; 60,000 และ 80,000 พืชฮ่า-1) ถูกแซมระหว่างแถว10,000 มันสำปะหลังพืชฮ่า-1) ประชากรถั่วพุ่มที่ได้รับมีความยาวแถวรามอินทรา 0.50, 0.25, 0.16 และ 0.12m ในโรงงานแห่งหนึ่งต่อขาตั้งและที่ระยะห่าง interrow คงที่ของ 1 เมตร ด้วยการรวมตัวกันของสี่หนาแน่นถั่วพุ่ม แต่เพียงผู้เดียวและความหนาแน่นของมันสำปะหลัง แต่เพียงผู้เดียวหนึ่งเก้าการรักษามีดังนี้20,000 แต่เพียงผู้เดียวของพืชถั่วพุ่มฮ่า-1 40,000 พืชถั่วพุ่ม แต่เพียงผู้เดียวฮ่า-1, 60,000 พืชถั่วพุ่ม แต่เพียงผู้เดียวฮ่า-1 80,000 แต่เพียงผู้เดียวพืชถั่วพุ่มฮ่า-1 20,000 พืชถั่วพุ่มฮ่า-1 + 10,000 พืชมันสำปะหลังฮ่า-1 40,000 พืชถั่วพุ่มฮ่า-1 + 10,000 พืชมันสำปะหลังฮ่า-1 60,000 ถั่วพุ่มพืชฮ่า-1 + 10,000 พืชมันสำปะหลังฮ่า-1 และ 80,000 พืชถั่วพุ่มฮ่า- 1 + 10,000 พืชมันสำปะหลังฮ่า-1. เป็นพล็อตขนาด 6 ม 6 เมตร (36 ม. 2) แต่ละคนมีหกสันเขา ความหลากหลายที่ใช้ถั่วพุ่มเป็นIT93K-452-1 หลากหลายมันสำปะหลังและเป็น NR8082 ในทั้งฤดูกาลการปลูกพืช ความหลากหลายที่ใช้ถั่วพุ่มเป็นตรงและจะครบกำหนดไถ่ถอนภายใน 3 เดือนหลังจากปลูก ความหลากหลายมันสำปะหลังที่ใช้เป็นชนิดแยกและผู้ใหญ่สำหรับการเก็บเกี่ยวภายใน 12 เดือน. การรักษาที่ถูกจัดให้อยู่ในการออกแบบบล็อกสุ่มสมบูรณ์ที่มีสามซ้ำ พืชที่ได้รับ 400kg NPK (20: 10: 10) / ไร่-1 21 วันหลังปลูก (DAP) เป็นครั้งที่สองการประยุกต์ใช้ผสมปุ๋ยเดียวกันที่ 200 กก. / ไร่ถูกนำไปใช้เพาะปลูกมันสำปะหลัง 4 เดือนหลังปลูก(MAP) เพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินในการปลูกพืชทั้งฤดูกาล วันที่ 14, 28, และ 42 DAP ที่ถั่วพุ่มถูกพ่นด้วย cymbush ที่800 กรัมสารออกฤทธิ์ฮ่า-1 กับเพลี้ยถั่วพุ่ม, ถังใบแมลงใบเพลี้ยไฟและดอกไม้ ข้อมูลเกี่ยวกับร้อยละจัดตั้งความสูงของพืชพื้นที่ใบดัชนี(LAI) ผลผลิต (ถั่วพุ่ม) และผลผลิตหัว(มันสำปะหลัง) จำนวนก้อนน้ำหนักก้อนกลม(ถั่วพุ่ม) ถูกนำมาจากสามพืชของพืชแต่ละสุ่มจากแถวที่สามด้านที่การเจริญเติบโตที่แตกต่างกันขั้นตอนและการเก็บเกี่ยว พื้นที่ใบของพืชทั้งสองได้รับการพิจารณาโดยใช้หลักของหนอนเจาะ / เจาะวิธีการตามAdelana (1980) และเป็นที่คาดกันว่าเป็นใบน้ำหนักแห้งคูณด้วยพื้นที่ดิสก์หารด้วยดิสก์น้ำหนักแห้ง นั่นคือพื้นที่ใบ = (ใบน้ำหนักแห้ง. x พื้นที่ดิสก์) / ดิสก์น้ำหนักแห้ง พื้นที่ใบของพืชดัดแปลงแล้วดัชนีพื้นที่ใบของพวกเขา ข้อมูลเกี่ยวกับองค์ประกอบของผลผลิตของพืชแต่ละถูกนำมาจาก16m 2 (4 x 4 เมตรระหว่างแถวและ intra-) จากแถวด้านใน วิเคราะห์ข้อมูลตามขั้นตอนของบล็อกสุ่มสมบูรณ์การออกแบบและวิธีการรักษาที่ถูกเมื่อเทียบกับการใช้ข้อผิดพลาดมาตรฐานของความแตกต่างระหว่างสองรักษาหมายถึงการที่ระบุไว้โดยสตีลและTorrie (1980) Genstat ที่วางจำหน่าย 4.23 ฉบับค้นพบแพคเกจซอฟต์แวร์ทางสถิติที่ใช้สำหรับการวิเคราะห์ทางสถิติของข้อมูล

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

วัสดุและวิธีการ
ทำการทดลองในการปลูกพืช
2 ฤดูกาล ( 2004 / 2005 2005 / 2006 ) ที่วิจัยแห่งชาติ
ฟาร์มของรากพืช สถาบันวิจัย
( nrcri ) umudike ตั้งอยู่บนเส้นแวงที่ 07 / 33 ΄ E
และละติจูด 05 / 29 ΄เอ็น ดินเป็นดินร่วนปนทราย มีกรด
ปฏิกิริยาซึ่งลักษณะเป็น
ดังนี้ ดินและ 5.20 4.90 ( 1:2.5 ดิน : น้ำ )
อินทรีย์คาร์บอนเท่ากับ 0.81 และ 124 เปอร์เซ็นต์ไนโตรเจนทั้งหมดและ 0.16 0.14
% P และ 30.0 ( 4 / K ,
4 K - 0.16 และ 0.14 กิโลกรัมสำหรับ
2004 / 2005 2005 / 2006 (
) ปริมาณน้ำฝนช่วงระหว่าง 1 , 800
มม. และ 2 , 200 มิลลิเมตร อุณหภูมิเฉลี่ยรายปี
หลากหลายจากต่ำสุด 22 องศา C สูงสุด
32 ° C ; ความชื้นสัมพัทธ์มีค่าตั้งแต่ร้อยละ 51 ถึง 87 %
และชั่วโมงแสงแดดจาก 2.69 จะคิดเป็นชั่วโมงต่อวัน
.climatological รายเดือนข้อมูลปริมาณน้ำฝนและอุณหภูมิอากาศสูงสุดต่ำสุด

ชั่วโมงแสงแดดและความชื้นสัมพัทธ์ในช่วงระยะเวลาการศึกษา
( ตารางที่ 1 ) และถั่วพุ่มที่ปลูกมันสำปะหลัง
วันเดียวกันในวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2547 และ 28
กรกฎาคม , 2005 มันสำปะหลัง ตัดประมาณ 25 ซม. ยาว
อย่างน้อยห้าจุดที่ปลูกบนยอดสันเขาที่
1 เมตร x 1 เมตร ให้ 10 , 000 ต้น ฮา
- 1


4 เม็ดถั่วปลูกหนาแน่น ( 20 , 000 , 000 ;
; 60 และ 80 , 000 ต้น ฮา
-
1
) ระหว่างแถว 10 , 000 ชุด มันสำปะหลัง พืช ฮ่า
-
1
) และถั่วพุ่มประชากรได้
กับอินทราแถวปลูก 0.50 0.25 0.16 และ
0.12m หนึ่งต้นต่อยืนที่ระยะ 1 เมตร interrow คงที่กับการรวมตัวของ 4
ความหนาแน่นพุ่มหนึ่งเพียงผู้เดียวเพียงผู้เดียว และมันสำปะหลัง ความหนาแน่น ,
9 รักษาดังนี้ 20000 แต่เพียงผู้เดียว
พุ่มพืช ฮา
- 1
, 40 , 000 แต่เพียงผู้เดียวพุ่มพืช ฮา
- 1
,
60000 แต่เพียงผู้เดียวพุ่มพืช ฮา
- 1
, ,

แต่เพียงผู้เดียวพุ่มพืช ฮา - 1
, , ถั่วพุ่มพืช ฮา
-
1 หมื่น มันสำปะหลัง พืช ฮา
1
, 40000 พุ่ม พืช
ฮา
-
1 หมื่น มันสำปะหลัง พืช ฮ่า
-
1
, 60 , 000 พุ่มพืช ฮ่า
-
10000 มันสำปะหลังพืชฮา
1
,
ถั่วพุ่มและพืช ฮา

- 1 หมื่น มันสำปะหลัง พืช ฮ่า
-

ในแปลงทดลองขนาด 6 ม. x 6 ม. ( 36 m
2

) แต่ละที่มีหกสันเขา การใช้ถั่วพุ่มพันธุ์มันสําปะหลังพันธุ์ it93k-452-1

nr8082 ทั้งการปลูกพืชในฤดู ที่หลากหลายและเป็นพุ่มใช้สร้างมันขึ้น

ภายใน 3 เดือนหลังจากปลูก มันสำปะหลังพันธุ์ที่ใช้ คือ
แยกประเภทและโครงการจะเก็บเกี่ยวได้ภายใน 12
เดือน

รักษาถูกจัดเรียงอยู่ในแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design 3
ซ้ํา พืชที่ได้รับ 400kg NPK ( 20 : 10 : 10
-
) / ฮา 1
21 วันหลังปลูก ( DAP ) สอง การผสมปุ๋ยเหมือนกัน

ที่ 200 กก. / เฮกตาร์ถูกใช้กับมันสำปะหลัง 4 เดือนหลังปลูกพืช
( แผนที่ ) เพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของ
ดินในการปลูกพืชฤดู ที่ 14 , 28 และ 42
DAP , ถั่วพุ่มถูกพ่นด้วย cymbush ที่ a.i 800 กรัม ฮ่า
-
1
กับถั่วเพลี้ยกรวยใบไม้
ด้วงเพลี้ยใบและดอกไม้ ข้อมูล
ก่อตั้งค่าความสูง ดัชนีพื้นที่ใบ ( ลาย )
,
( ถั่วพุ่ม ) ผลผลิตและผลผลิตมันฝรั่ง ( มันสำปะหลัง ) , จำนวนปมและน้ำหนักปม
( ถั่วพุ่ม ) ที่ได้จากพืชแต่ละชนิด
3สุ่มจาก 3 แถว ภายในขั้นตอนการเจริญเติบโต
แตกต่างกันและที่เกี่ยว พื้นที่ใบพืชทั้งสอง
วิเคราะห์โดยใช้หลักวิธีเจาะเจาะ
ตาม adelana ( 1980 ) และถูกประเมินเป็น
น้ำหนักแห้งใบคูณหารโดยน้ำหนักแห้ง
ดิสก์พื้นที่ดิสก์ นั่นคือ พื้นที่ใบ = ( x
ใบ น้ำหนักแห้ง พื้นที่ดิสก์ / ดิสก์ พื้นที่ น้ำหนักแห้งของใบพืช
แล้วแปลงเป็นดัชนีพื้นที่ใบของพวกเขา ข้อมูลเกี่ยวกับผลผลิตของแต่ละพืช

ถ่ายจาก 16M
2
( 4 ม. x 4 ม. ของ อินเตอร์ และ ภายในแถว ) จาก
แถวด้านใน วิเคราะห์ข้อมูลตามวิธีการของ

แบบ Randomized Complete Block และการรักษาวิธีการเปรียบเทียบ
โดยใช้ค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานของการรักษา หมายถึง ความแตกต่างระหว่างสอง

torrie ตามที่ระบุโดย สตีล และ( 1980 ) genstat ปล่อย - การค้นพบสถิติรุ่น

แพคเกจซอฟต์แวร์ที่ถูกใช้สำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลทาง สถิติ