การวิจัยเรื่อง “การพัฒนาสมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ในภาคธุรกิจบริการ เพื่อเตรียมความพร้อมรองรับประชาคมอาเซียน กรณีศึกษา กลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอันดามัน : ระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ และตรัง” มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ได้แก่ 1) เพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาสมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ในภาคธุรกิจบริการ 2) เพื่อวิเคราะห์สมรรถนะที่พึงประสงค์ของทรัพยากรมนุษย์ในภาคธุรกิจบริการ และ 3) เพื่อเสนอแนะแนวนโยบายและแนวทางการพัฒนาสมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ในภาคธุรกิจบริการ ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ผู้ประกอบการ ผู้จัดการ พนักงาน ผู้ใช้บริการ และผู้ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจโรงแรม และธุรกิจการบิน กำหนดขนาด ของกลุ่มตัวอย่าง ธุรกิจละ 550 ตัวอย่าง โดยใช้เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม ธุรกิจละ 500 ตัวอย่าง ใช้การวิเคราะห์สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน แบบสอบถามปลายเปิด แบบสัมภาษณ์เชิงลึก ธุรกิจละ 50 ตัวอย่าง และการสนทนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis)
ผลการศึกษา พบว่า ธุรกิจโรงแรมและธุรกิจการบินในปัจจุบัน มีรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะคือ การศึกษาต่อ และการพัฒนาตนเอง เมื่อวิเคราะห์สมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ พบว่า ธุรกิจโรงแรมมีโดดเด่นความรู้การท่องเที่ยว ทักษะการจัดห้องพักและปูเตียง และมีความยิ้มแย้มแจ่มใส ขณะที่ธุรกิจการบิน มีความโดดเด่นความรู้การจราจรทางอากาศ ทักษะภาษาอังกฤษ และมีการแต่งกายที่เหมาะสม
สำหรับธุรกิจโรงแรมและธุรกิจการบินในอนาคต ควรใช้รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะ คือ การพัฒนาตนเอง และการใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสอน เพื่อเตรียมความพร้อมรองรับประชาคมอาเซียน เมื่อวิเคราะห์สมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ พบว่า ธุรกิจโรงแรมควรจะมีความรู้การท่องเที่ยว ทักษะภาษาอังกฤษ และมีความยิ้มแย้มแจ่มใส ส่วนธุรกิจการบินควรจะมีความรู้ผลิตภัณฑ์และการบริการ ทักษะการจราจรทางอากาศ มีมนุษยสัมพันธ์และความยิ้มแย้มแจ่มใส
เมื่อวิเคราะห์ช่องว่างของสมรรถนะที่สำคัญในธุรกิจโรงแรม คือ ความรู้สุขภาพและความปลอดภัย ทักษะภาษาต่างประเทศอื่น และความตรงต่อเวลา ส่วนธุรกิจการบิน คือ ความรู้ผลิตภัณฑ์และการบริการ ทักษะภาษาต่างประเทศอื่น และความอดทนอดกลั้น และเมื่อวิเคราะห์ช่องว่างการพัฒนาสมรรถนะที่สำคัญในธุรกิจโรงแรม คือ การทัศนศึกษา ส่วนธุรกิจการบิน คือ การใช้สถานการณ์จำลอง
แนวนโยบายและแนวทางการพัฒนาสมรรถนะของทรัพยากรมนุษย์ ภาครัฐควรมีการเตรียมความพร้อม โดยบูรณาการความร่วมมือกับภาคธุรกิจเอกชน ในเรื่องภาษาและการสื่อสาร จิตใจในการให้บริการ การทำงานข้ามวัฒนธรรม สุขภาพและความปลอดภัย โดยมีการฝึกอบรมและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์อยู่เสมอ ด้วยวิธีการที่หลากหลาย และเหมาะสมกับแต่ละบุคคล ใช้วิทยากรที่มีความถนัดเฉพาะทาง มีการเรียนรู้จากประสบการณ์จริง และใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการเรียนรู้ เพื่อให้ทรัพยากรมนุษย์มีสมรรถนะการปฏิบัติงานในธุรกิจบริการ สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน ได้คุณภาพ มาตรฐาน เป็นที่ยอมรับ และรองรับประชาคมอาเซียน