บทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ที่ได้รับมอบหมายในการทำงานตอนฝึกวิชาชีพ ณ ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านทักษิณ
ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านทักษิณ หรือชื่อเดิม “สถานสงเคราะห์คนชราบ้านทักษิณ” สังกัดกรมประชาสงเคราะห์ โดยได้เล็งเห็นว่าควรจะจัดตั้งสถานสงเคราะห์คนชราในเขตพื้นที่ 14 จังหวัดภาคใต้อีก 1 แห่ง เพื่อรับอุปการะคนชราในเขตชายแดนภาคใต้เหมือนกับที่ได้จัดตั้งขึ้นตามภาคต่าง ๆ มาแล้ว เพราะคนชราที่ไร้ญาติขาดที่พึ่ง มีอยู่จำนวนมากสมควรที่จะจัดหาที่อยู่อาศัยให้กับคนชราเหล่านั้น เพื่อเป็นการบรรเทาความเดือดร้อนในช่วงบั้นปลายชีวิต
ฝ่ายสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุ
มีการแบ่งงานในกลุ่มออกเป็น 5 งาน คือ งานสังคมสงเคราะห์ งานจิตวิทยา งานพยาบาล งานกายภาพบำบัด และงานอาชีวะบำบัด โดยแต่ละส่วนงานต้องขึ้นตรงกับหัวหน้ากลุ่มฝ่าย ทั้ง 5 งาน มีหน้าที่ รับผิดชอบ งานตามวิชาชีพที่ได้รับมอบหมาย เช่น งานด้านสังคมสงเคราะห์ ดูแลให้คำแนะนำปรึกษา การจัดการศพเมื่อผู้รับบริการเสียชีวิต การพิจารณาจำหน่ายผู้รับบริการพ้นจากหน่วยงาน การเยี่ยมเยียน ติดตามผล เมื่อผู้รับบริการพ้นจากหน่วยงาน ดูแลเรื่องการบริการปัจจัย 4 แก่ผู้รับบริการ การจัดสวัสดิการให้แก่ผู้รับบริการ การประสานงานกับหน่วยงานและองค์กรสังคมสงเคราะห์เอกชน และงานด้านวิชาการสังคมสงเคราะห์ของหน่วยงาน ส่วนงานพยาบาลและงานกายภาพบำบัด ให้การบำบัดรักษา ฟื้นฟูทางการแพทย์ งานอาชีวะบำบัด เป็นการบำบัดและฟื้นฟูด้านอาชีพแก่ผู้รับบริการที่ยังสามารถประกอบอาชีพที่เหมาะสมได้ เป็นต้น
บทบาทในการปฏิบัติในการทำงานตอนฝึกวิชาชีพ
1. บทบาทด้านสังคมสงเคราะห์
ทำหน้าที่ ให้คำแนะนำ ปรึกษา แก้ไขปัญหาแก่ผู้รับบริการเมื่อประสบปัญหาโดยยึดหลักสังคมสงเคราะห์ และมีการจัดทำทะเบียนประวัติผู้รับบริการด้วยแฟ้มประจำตัวของผู้รับบริการแต่ละบุคคลอย่างละเอียด หลังจากนั้นจะนำข้อมูลทั้งหมดไปบันทึกไว้ในคอมพิวเตอร์เพื่อทราบข้อเท็จจริง เข้าใจสภาพปัญหาของผู้รับบริการและเป็นแนวทางป้องกันแก้ไขปัญหา
ให้การสังคมสงเคราะห์เฉพาะรายเพื่อให้คำแนะนำปรึกษา แก้ไขปัญหาแก่ผู้รับบริการเมื่อผู้รับบริการประสบปัญหาโดยยึดหลักสังคมสงเคราะห์ “ช่วยเขาเพื่อให้เขาช่วยเหลือตัวเองได้”
2. บทบาทด้านการฟื้นฟูและบำบัดผู้รับบริการ
ทำหน้าที่ จัดบริการกายภาพบำบัด และฟื้นฟูสมรรถภาพของผู้สูงอายุ โดยการส่งเสริมให้มีการออกกำลังกายกลุ่มและบริการรักษา ทั้งทางด้านระบบประสาท และระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ ตามคำแนะนำของแพทย์
3. บทบาทด้านการรักษาพยาบาล
ทำหน้าที่ นำส่งผู้รับบริการไปรักษาและตรวจสุขภาพที่โรงพยาบาลศูนย์ยะลา ตามแพทย์นัด
4. บทบาทด้านงานเอกสาร
ทำหน้าที่ พิมพ์ทะเบียนประวัติผู้รับบริการการรับเข้าและจำหน่ายของผู้รับบริการแต่ละบุคคลอย่างละเอียดลงใน Microsoft Excel และทำผลรายงานการสรุปประจำเดือนลงใน Microsoft PowerPoint และอื่น ๆ
5. บทบาทด้านการส่งเสริมสุขภาพ
มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม เพื่อส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุให้แข็งแรง เช่น กีฬาเปตองสุขภาพ , ศิลปะบำบัด, กิจกรรมกลุ่มคาราโอเกะ, กิจกรรมเข้าจังหวะ , สวดมนต์, กิจกรรมพบปะยามบาย เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพกายที่แข็งแรงและมีสุขภาพจิตที่ดี
นอกจากนี้นักสังคมสงเคราะห์ได้ใช้ทักษะเทคนิคการปฏิบัติงานสังคมสงเคราะห์ที่ใช้ในการทำงานตอนฝึกวิชาชีพ ณ ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านทักษิณ ซึ่งประกอบด้วย
ทักษะการสร้างสัมพันธภาพ
การสร้างสัมพันธภาพเกิดขึ้นตั้งแต่จากการไปลงพื้นที่เพื่อสอบข้อเท็จจริง โดยผู้ใช้บริการทำการทักทาย แนะนำตัวเองและพูดคุยเรื่องทั่วๆ ไปก่อน รวมถึงการแจ้งวัตถุประสงค์ เพื่อให้ผู้ใช้บริการได้ไว้วางไว้และเข้าใจในวัตถุประสงค์ของการลงพื้นที่เพื่อสอบข้อเท็จจริงในครั้งนี้ อีกทั้งเพื่อให้ผู้ใช้บริการได้รู้สึกผ่อนคลายและไว้วางใจผู้มาเยี่ยม
ทักษะการสัมภาษณ์
กระบวนการสัมภาษณ์ในการให้ความช่วยเหลือ ประกอบด้วย การแลกเปลี่ยนข้อมูล ระหว่างผู้สัมภาษณ์กับผู้ถูกสัมภาษณ์ ซึ่งมีปฏิกิริยาโต้ตอบและเกิดกระบวนการเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ทั้งนี้ก็เพื่อนำมาสู่การแก้ไขปัญหาของผู้ถูกสัมภาษณ์
จากการที่นักสังคมสงเคราะห์ไปสัมภาษณ์ผู้ใช้บริการ เพื่อให้ได้ข้อมูลและข้อเท็จจริงของผู้ใช้บริการ ได้แก่ ข้อมูล ประวัติของผู้ใช้บริการ ที่อยู่ อาชีพ สภาพครอบครัว และอื่นๆ เพื่อนำไปเป็นข้อมูลในการจัดทำรายกรณี
ทักษะการจดบันทึก
จดบันทึกข้อมูลต่างๆที่เราได้จากการสัมภาษณ์จากผู้ใช้บริการ เพื่อบันทึกข้อมูลอันจะเป็นประโยชน์ในการดำเนินการทำงานขั้นต่อไป
ทักษะการสังเกต
เป็นการสังเกต สภาพแวดล้อมและความเป็นอยู่ของผู้ใช้บริการ เช่น สภาพความเป็นอยู่ สภาพความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัว สภาพด้านเศรษฐกิจ สภาพของผู้ใช้บริการ สัมพันธภาพและทัศนคติ เป็นต้น เพื่อนำมาเป็นข้อมูลในการวิเคราะห์การให้ความช่วยเหลือ รวมทั้งการสังเกตบุคลิกและลักษณะของผู้ใช้บริการด้วย ว่าผู้ใช้บริการมีสีหน้าท่าทาง แววตาและพฤติกรรมการแสดงออก เป็นอย่างไร การใช้ทักษะการสังเกต จะได้ข้อมูลที่เป็นข้อเท็จจริงและถูกต้อง เป็นทักษะหนึ่งที่ช่วยให้การค้นหาสาเหตุของปัญหาได้ง่ายยิ่งขึ้น
เทคนิคและทักษะในการปฏิบัติงานของนักสังคมสงเคราะห์สามารถนำมาใช้ในการปฏิบัติงานไม่ว่าจะเป็นกับผู้สูงอายุหรือว่าเด็กและเยาวชนหรือให้บริการแก่ผู้รับบริการ ในระดับบุคคล ครอบครัว กลุ่ม ชุมชน ที่นักสังคมสงเคราะห์เข้าไปเกี่ยวข้องก็สามารถนำเทคนิคและทักษะเหล่านี้มาใช้ได้ด้วยเช่นกัน ดังนั้น เทคนิคและทักษะจึงเป็นที่รวมของศิลปะเพื่อใช้ในการทำงานให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี