ชนเผ่าอาข่าเป็นชนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งมีบ

ชนเผ่าอาข่าเป็นชนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งมีบรรพบุรุษพื้นเพเดิม อาศัยอยู่ทางตอนใต้ของประเทศจีน ในประเทศจีนเรียกว่า “ฮานี หรือ โวน” โดยมีเส้นทาง 2 เส้นทาง คือ เส้นทางแรก อพยพจากประเทศพม่าแคว้นเชียงตุง เข้าสู่ประเทศไทยเนื่องจากเกิดปัญหาทางการเมือง ด้านฝั่งเขตอำเภอแม่จัน ทางหมู่บ้านพญาไพร (ปัจจุบันเป็นอำเภอแม่ฟ้าหลวง) และเส้นทางที่สอง อพยพโดยตรงจากประเทศจีนโดยเดินทางผ่านบริเวณตะเข็บชายแดนพม่า และแม่น้ำโขงประเทศลาว และเข้าสู่ประเทศไทยโดยตรงที่อำเภอแม่สาย
ปัจจุบันชนเผ่าอาข่าได้กระจ่ายอยู่ในเขตจังหวัดภาคเหนือ 5 จังหวัด คือ จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ ลำปาง ตาก แพร่ และคาดได้มีอาข่าบางส่วนได้อพยพไปอยู่จังหวัดน่าน พิษณุโลก และหลายจังหวัดของประเทไทย เพราะไปใช้แรงงานในจังหวัดดังกล่าว
ภาษา
ภาษาของเผ่าอาข่าจัดอยู่ในสาจา ยิ (โลโล) ของตระกูลพม่า-ธิเบต มีภาษาพูดแต่ไม่มีภาษาเขียน ไม่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาของภาษา และต้นกำเนิดที่แน่ชัด แต่จะเป็นในลักษณะสืบทอดต่อๆ กันมามากกว่า อย่างไรก็ตาม การใช้ภาษาของชนเผ่าอาข่า มีลักษณะการสื่อเพื่อให้เกิดความเข้าใจต่างกัน โดยใช้ลักษณะ วัย และลักษณะ งาน เป็นตัวแยกแยะการพูดสื่อสาร กล่าวคือหากพูดกับเด็กเล็กที่กำลังฝึกพูดจะมีการใช้ภาษาอีกแบบหนึ่ง เช่น น้ำ ก็จะเรียกว่า “อ่าอ่า” ในขณะที่ถ้าสื่อสารกัน ได้ก็จะเรียกว่า “อี๊จุ” และหากมีการใช้ภาษาในพิธีกรรม เช่น งานศพ ก็จะใช้ศัพท์ ค่อนข้างยาก อาทิเช่น เรียกพระอาทิตย์ คำเต็ม เรียกว่า “น๊องมา” แต่ถ้ามาใช้ในการสวดพิธีก็จะใช้แทนพระอาทิตย์ว่า “น๊อง” โดยไม่ใช้คำเต็ม เป็นต้น สำเนียงภาษาพูดของชนเผ่าอาข่ามีลักษณะเสียงสั้นสูง นิยมตะโกนออกเสียงดัง และมีเสียงแหลมอาจเป็นเพราะว่าอาข่าอาศัยอยู่บนพื้นที่สูง และอากาศหนาวเย็น จึงมีการใช้เสียงดัง เพื่อจะได้ยินในระยะไกล
การแต่งกาย
ผู้หญิงชนเผ่าอาข่าเมื่อแต่งตัวครบเครื่องนั้นมีความสวยงามเป็นอย่างมาก ตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า ส่วนเครื่องแต่งกายของผู้ชายชนเผ่าอาข่า จะไม่เยอะเท่าของผู้หญิง แต่ก็มีความเฉียบและเรียบ อาข่าใช้ผ้าฝ้ายทอเนื้อแน่น ย้อมเป็นสีน้ำเงินเข้มเกือบดำ ซึ่งแต่ก่อนนี้จะปลูกฝ้ายมาปั่นใช้เอง ปัจจุบันซื้อฝ้ายดิบจากคนไทย นำมาอัดเป็นก้อนใหญ่ยาว 20 เซนติเมตร บรรจุในปล้องหรือกล้องไม้ไผ่ เวลากรอด้ายผู้หญิงจะผูกกล่องฝ้ายไว้กับเอว เกี่ยวใยเข้ากับตะขอกง ซึ่งเกาะไว้กับต้นขาแล้ว ปั่นอย่างรวดเร็วออกมาเป็นฝ้ายหนา และเหนียวทนทาน หญิงอาข่าสอนให้ปั่นด้ายตั้งแต่อายุ 6-7 ขวบ เพราะมารดาคนเดียวปั่นด้ายไม่ทัน มาทอผ้าให้ใช้กันทั้งครอบครัว ผู้หญิงชนเผ่าอาข่าทุกวัยปั่นด้ายกันตลอดเวลาที่มือว่างจากงานอื่น เช่น ระหว่างเดินทางไปไร่ ขณะแบกฟืน หรือหาบน้ำ จนกระทั้งขณะที่นั่งผิงไฟอยู่ในบ้าน ยามค่ำ สาวชนเผ่าอาข่ามักแข่งขันกันว่า ใครจะปั่นด้ายได้มากที่สุดในแต่ละวัน นำไปทอผ้าเนื้อแน่นหน้ากว้าง 17-20 เซนติเมตร จากนั้นก็นำไปย้อมคราม ซึ่งเป็นผลิตผลพื้นบ้าน ใช้เวลาย้อมร่วมเดือนจึงจะได้สีน้ำเงินเข้มที่ต้องการ เพราะต้องย้อมซ้ำแล้วซ้ำอีกทุกวัน

ผลลัพธ์ (ไทย) 2:

ชนเผ่าอาข่าเป็นชนกลุ่มหนึ่งซึ่งมีบรรพบุรุษพื้นเพเดิมอาศัยอยู่ทางตอนใต้ของประเทศจีนในประเทศจีนเรียกว่า "ฮานีหรือโวน" โดยมีเส้นทาง 2 เส้นทางคือเส้นทางแรกอพยพจากประเทศพม่าแคว้นเชียงตุง ด้านฝั่งเขตอำเภอแม่จันทางหมู่บ้านพญาไพร (ปัจจุบันเป็นอำเภอแม่ฟ้าหลวง) และเส้นทางที่สอง และแม่น้ำโขงประเทศลาว
5 จังหวัดคือจังหวัดเชียงรายเชียงใหม่ลำปางตากแพร่ พิษณุโลกและหลายจังหวัดของประเทไทย ยิ (โลโล) ของตระกูลพม่า - ธิเบตมีภาษาพูด แต่ไม่มีภาษาเขียน และต้นกำเนิดที่แน่ชัด แต่จะเป็นในลักษณะสืบทอดต่อ ๆ กันมามากกว่าอย่างไรก็ตามการใช้ภาษาของชนเผ่าอาข่า โดยใช้ลักษณะวัยและลักษณะงานเป็นตัวแยกแยะการพูดสื่อสาร เช่นน้ำก็จะเรียกว่า "อ่าอ่า" ในขณะที่ถ้าสื่อสารกันได้ก็จะเรียกว่า "อี๊จุ" และหากมีการใช้ภาษาในพิธีกรรมเช่นงานศพก็จะใช้ศัพท์ค่อนข้างยากอาทิเช่นเรียกพระอาทิตย์คำเต็มเรียกว่า "น๊องมา" "น๊อง" โดยไม่ใช้คำเต็มเป็นต้น นิยมตะโกนออกเสียงดัง และอากาศหนาวเย็นจึงมีการใช้เสียงดัง ตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า จะไม่เยอะเท่าของผู้หญิง แต่ก็มีความเฉียบและเรียบอาข่าใช้ผ้าฝ้ายทอเนื้อแน่นย้อมเป็นสีน้ำเงินเข้มเกือบดำ ปัจจุบันซื้อฝ้ายดิบจากคนไทยนำมาอัดเป็นก้อนใหญ่ยาว 20 เซนติเมตรบรรจุในปล้องหรือกล้องไม้ไผ่ เกี่ยวใยเข้ากับตะขอกงซึ่งเกาะไว้กับต้นขาแล้วปั่นอย่างรวดเร็วออกมาเป็นฝ้ายหนาและเหนียวทนทาน 6-7 ขวบเพราะมารดาคนเดียวปั่นด้ายไม่ทันมาทอผ้าให้ใช้กันทั้งครอบครัว เช่นระหว่างเดินทางไปไร่ขณะแบกฟืนหรือหาบน้ำ ยามค่ำสาวชนเผ่าอาข่ามักแข่งขันกันว่า นำไปทอผ้าเนื้อแน่นหน้ากว้าง 17-20 เซนติเมตรจากนั้นก็นำไปย้อมครามซึ่งเป็นผลิตผลพื้นบ้าน เพราะต้องย้อมซ้ำแล้วซ้ำอีกทุกวัน

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

หมอนัด