แบบกลุ่มปฐมภูมิและทุติยภูมิ (Primary Groups and Secondary Groups) กลุ่มปฐมภูมิ ได้แก่ กลุ่มบุคคลที่มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิดและมีความรู้สึกเป็น พวกเรา มีการติดต่อกันอยู่เสมอและเป็นเวลาอันยาวนาน ซึ่งจะพอสรุปลักษณะของกลุ่มปฐมภูมิได้ดังนี้
1. เป็นกลุ่มขนาดเล็ก
2. มีการติดต่อใกล้ชิดกันและเป็นไปโดยตรง
3. มีความสนิทสนมใกล้ชิดเป็นการส่วนตัว
4. มีการติดต่อกันเป็นระยะยาว
5. กระทำกิจกรรมต่าง ๆ โดยมีจุดมุ่งหมายร่วมกัน ช่วยเหลือกัน
6. การตัดสินใจของกลุ่มใช้ความรู้สึก อารมณ์มากกว่าเหตุผล
กลุ่มปฐมภูมิมีประโยชน์ในการช่วยให้สมาชิกได้เรียนรู้ระเบียบของสังคมอย่างใกล้ชิด มีความเมตตาธรรมรักใคร่กันอย่างพี่น้องเพื่อนฝูงโดยไม่มีอะไรแอบแฝง
ข้อเสียของกลุ่มปฐมภูมิมีอยู่บ้าง คือ สมาชิกกลุ่มรักพวกรักพ้องจนอาจทำให้เสียความยุติธรรมหรือบางกรณีและบางเหตุการณ์ สมาชิกจะรู้สึกขาดความเป็นตัวของตัวเอง เพราะเอาใจสมาชิกกลุ่มมากเกินไป