3. งานกราฟิกบนเครื่องหมายและสัญลักษณ์
สื่อที่เป็นภาพเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ เป็นสื่อที่มีบทบาทอย่างมากในชีวิตประจำวัน ถ้าเรามองไปรอบ ๆ ตัวจะเห็นสื่อที่เป็นภาพเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ปรากฏอยู่ทั่วไป
การออกแบบสัญลักษณ์ นักออกแบบจะต้องใช้ความรู้ความสามารถอย่างยิ่งในการวิเคราะห์เนื้อหาสาระที่ต้องการสื่อความหมาย และสังเคราะห์ให้เป็นรูปลักษณ์ที่เป็นสิ่งแทนอันสามารถจะบอกได้ถึงความหมาย ทั้งยังต้องใช้ความสามารถในการเขียนภาพหรือผลิตภาพสัญลักษณ์ให้ประณีต คมชัด เพื่อสื่อความหมายได้อย่างถูกต้องชัดเจน
ในการออกแบบสัญลักษณ์ นักออกแบบอาจมีแรงบันดาลใจที่สำคัญมาจาก 2 แหล่ง คือ
- จากธรรมชาติสิ่งแวดล้อม ได้แก่ ภาพดอกไม้ใบไม้ ดวงอาทิตย์ ภูเขา ทะเล ฯลฯ
- จากรูปแบบที่มนุษย์สร้างขึ้น ได้แก่ อาคารบ้านเรือน เครื่องใช้ สิ่งของต่าง ๆ การออกแบบสัญลักษณ์ให้บรรลุเป้าหมาย นักออกแบบควรคำนึงถึงหลักสำคัญ 3 ประการ คือ
- ความหมายของสัญลักษณ์ จะต้องเกี่ยวโยงกับสุนทรีภาพคือความงดงามของรูปแบบของสัญลักษณ์นั้น ๆ
- ต้องเหมาะสมกับกาลเวลาทุกยุคทุกสมัย ควรหลีกเลี่ยงสิ่งที่เป็นความนิยมชั่วคราว
- ต้องนำไปใช้ประโยชน์ได้หลายประการ สามารถลอกเลียนด้วยวิธีย่อ ขยายได้ง่าย สื่อที่เป็นภาพเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ที่มีอยู่ทั่วไป อาจแยกประเภทได้ ดังนี้
3.1 ภาพเครื่องหมายจราจร เป็นกติกาสากลซึ่งเข้าใจร่วมกันทั่วไป การออกแบบจะเน้นความชัดเจนของการสื่อความหมาย เข้าใจง่าย สีสันสะดุดตา
3.2 เครื่องหมายสถาบันสมาคมและกลุ่มต่าง ๆ ซึ่งกำหนดรูปแบบเพื่อแทนหรือสัญลักษณ์ของหน่วยงานนั้น ๆ
3.3 เครื่องหมายบริษัท สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ เพื่อการสร้างเชื่อมั่นกระตุ้นความน่าสนใจในบริษัทการค้าหรือผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
3.4 ภาพเครื่องหมายสถานที่ เป็นเครื่องหมายที่แสดงสัญลักษณ์สถานที่ต่าง ๆ ที่แสดงให้เข้าใจร่วมกันได้โดยไม่ต้องใช้ตัวหนังสือ ข้อความ ซึ่งบางครั้งอาจสื่อได้ยากกว่าการใช้สัญลักษณ์
3.5 ภาพเครื่องหมายกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การกีฬา การก่อสร้าง การประชุม ฯลฯ
3.6 เครื่องหมายที่ใช้ในการออกแบบเขียนแบบ เป็นเครื่องหมายภาพที่ใช้สื่อความหมายร่วมกันระหว่างผู้ออกแบบ เขียนแบบแปลน และผู้อ่านแบบหรือบุคคลทั่วไปที่เกี่ยวข้อง
ในการออกแบบภาพเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ ควรยึดหลักกว้าง ๆ เพื่อเป็นแนวคิด ดังนี้
- แนวคิดเกี่ยวกับความงาม
- แนวคิดเกี่ยวกับความหมาย
- แนวคิดในการสร้างความเด่นและน่าสนใจ
- ความเหมาะสมในการออกแบบและการใช้งาน