ประวัติความเป็นมาของกีฬาเซปัคตะกร้อ
ในการค้นคว้าหาหลักฐานเกี่ยวกับ แหล่งกำเนิดการกีฬาตะกร้อในอดีตนั้น ยังไม่สามารถหาข้อสรุปได้อย่าง ชัดเจนว่า กีีฬาตะกร้อนั้นกำเนิดจากที่ใด จากการสันนิษฐาน คงจะได้หลายเหตุผลดังนี้
ประเทศพม่า เมื่อประมาณ พ.ศ.2310 พม่ามาตั้งค่ายอยู่ที่โพธิ์สามต้น ก็เลยเล่นกีฬาตะกร้อกัน ซึ่งทางพม่า เรียกว่า "ชิงลง" ทางมาเลเซียก็ประกาศว่า ตะกร้อเป็นกีฬาของประเทศมาลายูเดิมเรียกว่า ซีปักรากา (Sepak Raga) คำว่า Raga หมายถึง ตะกร้า ทางฟิลิปปินส์ ก็นิยมเล่นกันมานานแล้ว แต่เรียกว่า Sipak ทางประเทศจีน ก็มีกีฬาที่คล้าย กีฬาตะกร้อ แต่เป็นการเตะตะกร้อชนิดที่เป็นลูกหนังปักขนไก่ ชาวจีนกวางตุ้ง ที่เดินทางไป ตั้งรกรากในอเมริกา ได้นำการเล่นตะกร้อขนไก่นี้ไปเผยแพร่ แต่เรียกว่า เตกโก (Tek K'au) ซึ่งหมายถึง การเตะ ลูกขนไก่ ประเทศเกาหลี ก็มีลักษณะคล้ายกับของจีน แต่ลักษณะของลูกตะกร้อแตกต่างไปคือ ใช้ดินเหนียว ห่อด้วยผ้าสำลี เอาหางไก่ฟ้าปัก ประเทศไทย ก็นิยมเล่นกีฬาตะกร้อมายาวนาน และประยุกต์จนเข้ากับ ประเพณีของชนชาติไทย อย่างกลมกลืนและสวยงามทั้งด้านทักษะและความคิด
ประวัติความเป็นมาในประเทศไทย
ในสมัยโบราณนั้น ประเทศไทยเรามีกฎหมายและวิธีการลงโทษผู้กระทำความผิด โดยการนำเอานักโทษ ใส่ลงไปในสิ่งกลมๆ ที่สานด้วยหวายให้ช้างเตะ แต่สิ่งที่ช่วยสนับสนุนประวัติของตะกร้อได้ดี คือ ใน พระราชนิพนธ์เรื่องอิเหนาของรัชกาลที่ 2 ในเรื่องมีบางตอนที่กล่าวถึงการเล่นตะกร้อ และที่ระเบียงพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ซึ่งเขียนเรื่องรามเกียรติ์ ก็มีภาพการเล่นตะกร้อแสดงไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้รับรู้
โดยภูมิศาสตร์ของไทยเองก็ส่งเสริมสนับสนุนให้เราได้ทราบประวัติของตะกร้อ คือ ประเทศของเรา อุดมไปด้วย ไม้ไผ่และหวาย คนไทยนิยมนำเอาหวายมาสานเป็นสิ่งของเครื่องใช้ รวมถึงการละเล่นพื้นบ้านด้วย อีกทั้ง ประเภทของกีฬาตะกร้อในประเทศไทย ก็มีหลายประเภท เช่น ตะกร้อวง ตะกร้อลอดห่วง ตะกร้อชิงธง และ การแสดงตะกร้อพลิกแพลงต่างๆ ซึ่งการเล่นตะกร้อของประเทศอื่นๆนั้น มีการเล่นไม่หลายแบบหลายวิธี เช่นของไทยเราการเล่นตะกร้อมีวิวัฒนาการอย่างต่อเนื่องมาตามลำดับ ทั้งด้านรูปแบบและวัตถุดิบ ในการทำ จากสมัยแรกเป็นผ้า, หนังสัตว์, หวาย จนถึงประเภทสังเคราะห์ (พลาสติก)
คำว่า "ตะกร้อ" ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน พ.ศ.2525 ได้ให้คำจำกัดความเอาไว้ว่า "ลูกกลมสานด้วยหวายเป็นตา สำหรับเตะ"
วิวัฒนาการการเล่นการเล่นกีฬาเซปัคตะกร้อ
การเล่นตะกร้อ ได้มีวิวัฒนาการในการเล่นมาอย่างต่อเนื่อง ในสมัยแรกๆ ก็เป็นเพียงการช่วยกันเตะลูก ไม่ให้ตกถึงพื้นต่อมาเมื่อเกิดความชำนาญและหลีกหนีความจำเจ ก็คงมีการเริ่มเล่นด้วยศีรษะ เข่า ศอก ไหล่ มีการจัดเพิ่มท่าให้ยากและสวยงามขึ้นตามลำดับ จากนั้นก็ตกลงวางกติกาการเล่นโดยเอื้ออำนวยต่อผู้เล่น เป็นส่วนรวม อาจแตกต่างไปตามสภาพภูมิประเทศของแต่ละพื้นที่ แต่คงมีความใกล้เคียงกันมากพอสมควร
ตะกร้อนั้นมีมากมายหลายประเภทเช่น
ตะกร้อข้ามตาข่าย
ตะกร้อลอดบ่วง
ตะกร้อพลิกแพลงเป็นต้น