บทนำ
จังหวัดอุดรธานี ตั้งอยู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย มีพื้นที่ประมาณ 11,730.302 ตารางกิโลเมตร หรือ ประมาณ 7,331,438.75 อันดับที่ 4 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ดังภาพที่ 1)(สำนักงานจังหวัดอุดรธานี) จังหวัดอุดรธานีมีการทำการเกษตรและมีพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดอุดรธานีดังนี้ ข้าว อ้อย มันสำปะหลัง ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ถั่วเขียวผิวมัน ยางพารา โดยเฉพาะข้าว ซึ่งนับเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญของจังหวัดอุดรธานี มีการเพาะปลูกข้าวทุกอำเภอ การเพาะปลูกข้าวส่วนใหญ่อาศัยน้ำฝนเป็นหลัก และพื้นที่ส่วนใหญ่สามารถทำการเพาะปลูกข้าวได้เพียงครั้งเดียว พื่นที่ปลูกข้าวที่สำคัญ ได้แก่ อำเภอบ้านผือ อำเภอเมือง เป็นต้น พันธุ์ข้าวที่เกษตรกรนิยมปลูกในปัจจุบัน ได้แก่ เหนียวสันป่าตอง ขาวดอกมะลิ 105 กข6 กข10 และพันธุ์พื้นเมือง โดยปลูกพันธุ์ กข6 มากที่สุด (88%) พันธุ์ที่ปลูกไว้เพื่อบริโภคและขายมากที่สุดก็คือ พันธุ์ กข6 รองลงมา ได้แก่ พันธุ์ขาวดอกมะลิ (สำนักงานพาณิชย์จังหวัดอุดรธานี) จังหวัดอุดรธานีมีปัญหาหรือข้อจำกัดที่เกษตรกรให้ลำดับความสำคัญ ได้แก่ น้ำท่วม (28%) ฝนแล้ง (26%) ศัตรูพืช เช่น ปู หนู (22%) และดินเค็ม (4%) ตามลำดับ (สำนักงานจังหวัดอุดรธานี)
การได้เรียนรู้ฝึกงานในศูนย์วิจัยข้าวจังหวัดอุดรธานี ทำให้เล็งเห็นว่าข้าวภายในจังหวัดอุดรธานีมีความสำคัญและยังข้าวเป็นพืชเศรษฐกิจของจังหวัดอุดรธานี ด้วยเหตุนี้ความต้องการที่จะนำระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์มาประยุกต์ใช้กับแปลงนาข้าว เพื่อใช้พัฒนาข้อมูลแปลงวิจัยข้าวของศูนย์วิจัยข้าวอุดรธานี ให้มีความแม่นยำของข้อมูล อีกทั้งง่ายต่อการคำนวณเชิงพื้นที่ นอกจากนี้การเก็บข้อมูลในระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลสะดวกรวดเร็วกว่าระบบการเก็บข้อมูลแบบดั้งเดิม