อูกูเลเล (ฮาวาย: ʻukulele [ˈʔukuˈlɛlɛ]; อังกฤษ: ukelele (BrE) หรือ ukulele (AmE); เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /ˌyukəˈleɪli/ ยูเคอเลลี) หรือ กีตาร์ฮาวาย เป็นเครื่องดีด (chordophone) ซึ่งจัดเข้าพวกเป็นกระจับปี่ (plucked lute) อย่างหนึ่ง และเป็นรูปแบบย่อยรูปแบบหนึ่งของวงศ์กีตาร์ มีรูปลักษณ์คล้ายกีตาร์อันเล็ก แต่ขึงสายสำหรับดีดสี่สายทำจากไนลอนหรือเชือกอย่างอื่น[1]
อูคูเลเล่มีกำเนิดในคริสต์ศตวรรษที่ 19 โดยชาวฮาวายซึ่งนำเอากีตาร์น้อย ประเภท กาวักกีโญ (cavaquinho) กับ ราเคา (rajão) มาประสมกัน กีตาร์น้อยทั้งสองนี้ชาวโปรตุเกสซึ่งอพยพเข้ามาในสหรัฐอเมริกาได้นำมาสู่ฮาวาย[2] ในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 อูกูเลเลได้รับความนิยมเป็นอันมากภายนอกสหรัฐอเมริกา และนับจากนั้นก็แพร่หลายทั่วไป