บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1. ศึกษาสภาพของการวางแผนเชิงกลยุทธ์ การพึ่งตนเอง ลักษณะเกษตรกร การประยุกต์ใช้ความรู้ระบบเกษตรอินทรีย์ที่มีผลต่อประสิทธิภาพการเลี้ยงแพะ 2. ศึกษาอิทธิพลของการวางแผนเชิงกลยุทธ์ การพึ่งตนเองของเกษตรกร การประยุกต์ใช้ความรู้ระบบเกษตรอินทรีย์ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการเลี้ยงแพะ ตัวแปรการศึกษา คือ1) การวางแผนเชิงกลยุทธ์ ได้แก่ (1) แผนการผลิต (2) แผนการรักษาสิ่งแวดล้อม (3) แผนการตลาด 2) การพึ่งตนเองในฟาร์ม ได้แก่ (1) ด้านเศรษฐกิจ (2) ด้านเทคโนโลยี (3) ด้านการใช้ทรัพยากร และ 3) ลักษณะของเกษตรกร ได้แก (1) วิสัยทัศน์ในการประกอบอาชีพ (2) ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง (3) การประยุกต์ใช้ระบบเกษตรอินทรีย์ ลักษณะการวิจัยประกอบด้วย 2 แนวทางคือ 1. เชิงปริมาณ ทำการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสอบถามในประเด็นต่าง ๆ ที่เป็นข้อเท็จจริงในการเลี้ยงสัตว์ 2. เชิงคุณภาพ เป็นการสัมภาษณ์เชิงลึกของฟาร์มตัวอย่างที่ได้นำระบบเกษตรอินทรีย์และหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ กลุ่มประชากรของการวิจัยเป็นเกษตรกรที่เลี้ยงแพะ และเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์จังหวัดภูเก็ต
ผลการวิจัยพบว่าสภาพทั่วไปของเกษตรกรที่เลี้ยงแพะในจังหวัดภูเก็ต ร้อยละ 54.1 จะเป็นแพะนม คุณภาพของผลผลิต คุณภาพสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ฟาร์ม พบว่าร้อยละ 80 มีระดับคุณภาพที่ดีมาก ความเห็นเกี่ยวกับการใช้ระบบเกษตรอินทรีย์ในการจัดการฟาร์มแพะ พบว่าร้อยละ 75 มีความเข้าใจการทำเกษตรอินทรีย์ การประเมินความคุ้มค่าด้านรายได้ของฟาร์มหากทำระบบเกษตรอินทรีย์ ร้อยละ 94.6 เห็นว่าคุ้มค่า
การพัฒนาประสิทธิภาพการเลี้ยงแพะสู่มาตรฐานอินทรีย์ พบว่าตัวบ่งชี้การวางแผนเชิงกลยุทธ์ภายในฟาร์ม (STRA) กลยุทธ์การผลิต กลยุทธ์รักษาสิ่งแวดล้อม และกลยุทธ์การตลาด มีค่าคะแนนเฉลี่ยรวม 4.44 ตัวบ่งชี้การพึ่งตนเองในฟาร์มของเกษตรกร (SELF) ด้านเศรษฐกิจ ด้านเทคโนโลยีการผลิต และด้านการใช้ทรัพยากรภายในฟาร์ม มีค่าคะแนนเฉลี่ยรวม 4.56 ตัวบ่งชี้ลักษณะเกษตรกรในฟาร์ม (DEMO) ด้านวิสัยทัศน์การประกอบอาชีพ ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง และการประยุกต์ใช้หลักเกษตรอินทรีย์ มีค่าคะแนนเฉลี่ยรวม 4.48 และตัวบ่งชี้มาตรฐานการผลิตตามระบบอินทรีย์ (EFFI) ด้านคุณภาพผลผลิตในฟาร์มและคุณภาพสิ่งแวดล้อมมีค่าคะแนนเฉลี่ยรวม 4.57 เมื่อพิจารณาแล้วเห็นว่าการวางแผนเชิงกลยุทธ์ ลักษณะของเกษตรกร และการพึ่งตนเองในฟาร์มของเกษตรกร มีอิทธิพลต่อการเลี้ยงแพะตามระบบเกษตรอินทรีย์ เนื่องจากเกษตรกรสามารถประยุกต์ใช้ความรู้ด้านการจัดการและวิธีการเลี้ยงแพะที่เป็นไปตามข้อกำหนดของเกษตรอินทรีย์
คำสำคัญ การวางแผนเชิงกลยุทธ์ การพึ่งตนเอง ลักษณะของเกษตรกร การเลี้ยงสัตว์แบบอินทรีย์ ประสิทธิภาพการเลี้ยงแพะ มาตรฐานเกษตรอินทรีย์