“การศึกษาคืออะไร” คำตอบที่ได้คงเป็น

“การศึกษาคืออะไร” คำตอบที่ได้คงเป็นไปหลายแง่หลายมุมหรือหลายทิศทาง แต่สรุปความได้ว่า การศึกษาหมายถึง การให้การเลี้ยงดูให้เจริญเติบโต ในขณะเดียวกันก็ต้องให้ความรู้แก่ผู้ที่ได้รับการเลี้ยงดูนั้นให้เป็นผู้ที่สามารถช่วยเหลือตนเองเพื่อความอยู่รอดของชีวิต เช่น ให้วิชาความรู้เพื่อการประกอบอาชีพ และให้ความรู้เพื่อสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข อีกความหมายหนึ่ง การศึกษาหมายถึงการพัฒนาผู้เรียนให้เจริญเติบโตสมบูรณ์เต็มที่ นั่นคือ เป็นการสอนหรือแนะนำให้ผู้เรียนได้พัฒนาศักยภาพที่มีอยู่ในตนเองให้มากที่สุดเท่าที่สามารถกระทำได้ และ การศึกษา หมายถึง การสอนหรือการฝึกอบรมให้ผู้เรียนมีความเจริญรุ่งเรืองอย่างเต็มที่ตามความแตกต่างระหว่างบุคคลของผู้เรียน

ในภาษาไทยใช้คำว่า “ศึกษา” ซึ่งเป็นภาษาสันสกฤต แต่พอเป็นภาษาบาลี กลายเป็น “สิกขา” เมื่อแยกศัพท์ออกมา มาจากคำว่า สะ+อิกขะ+อา สะ ในภาษาบาลี แปลว่า ตัวเอง อิกขะ แปลว่า มอง, พิจารณา, เห็น พุทธทาสภิกขุ กล่าวว่า “การศึกษา คือ การปฏิบัติศีล สมาธิ และปัญญา การศึกษาที่สมบูรณ์ต้องทำความเป็นมนุษย์ให้ถูกต้องและสมบูรณ์” พระเทพดิลก (ระแบบ ฐิตญาโณ) กล่าวว่า “การศึกษาในทางพระพุทธศาสนา หมายถึง กระบวนการเรียน การฝึกอบรม การค้นคว้า วิจัย การพัฒนา ตลอดจนการรู้แจ้งเห็นจริงในสิ่งทั้งหลายตามสภาพที่เป็นจริงของสิ่งเหล่านั้น มุ่งเน้นไปที่การพัฒนากาย วาจา ใจ โดยมีขั้นตอนในการพัฒนาตามหลักของไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ และปัญญา” พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต) กล่าวว่า “การศึกษามีจุดมุ่งหมายเพื่อทำชีวิตให้เข้าถึงอิสรภาพ คือทำให้ชีวิตหลุดพ้นจากอำนาจครอบงำจากปัจจัยภายนอกให้มากที่สุดและมีความเป็นใหญ่ในตัวสามารถกำหนดความเป็นอยู่ของตนให้ได้มากที่สุด”

เพราะฉะนั้นในทัศนะของพระพุทธศาสนา การศึกษาคือ การมองตน การพิจารณาตน การควบคุมตน จนกระทั่งการพัฒนาตน โดยความหมายของการศึกษา คือ การพัฒนาและปลูกฝังนิสัยใฝ่รู้ ใฝ่ดีให้กับผู้เรียน อุดมการณ์ของการศึกษาคือ ยิ่งศึกษายิ่งต้องรู้จักตัวเอง รู้จักตน ควบคุมตน แล้วพัฒนาตนให้ได้

การศึกษามีความสำคัญต่อมนุษย์เป็นอย่างมาก คำกล่าวที่ว่าการศึกษาคือชีวิต และชีวิตคือการศึกษา คำกล่าวเช่นนี้ยังคงเป็นความจริงอยู่ตลอดไป ชีวิตมนุษย์ตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิในครรภ์มารดาเริ่มมีการศึกษาบ้างแล้ว การศึกษาของมนุษย์จะเริ่มอย่างจริงจังก็ต่อเมื่อชีวิตได้เริ่มลืมตาดูโลก และจะต้องศึกษาอยู่ตลอดไปจนกว่าชีวิตจะจากโลกนี้ไป การศึกษาจึงมีความสำคัญต่อบุคคล สังคม ประเทศชาติ และต่อโลกเป็นอย่างยิ่ง อาจจะกล่าวได้ว่า “ตราบใดที่โลกยังมีมนุษย์ไม่สิ้นสุดการศึกษาต้องอาศัย” เหตุที่เป็นเช่นนี้เพราะมนุษย์ที่อาศัยโลกอยู่จะต้องอาศัยกระบวนการทางการศึกษาสำหรับการพัฒนาตน เมื่อสมาชิกของสังคมได้รับการพัฒนาอย่างมีคุณภาพแล้ว สังคมและประเทศชาติรวมทั้งโลกด้วยก็จะได้รับการพัฒนาต่อไปด้วย

ในทางพระพุทธศาสนาถือว่าการศึกษาเป็นไปเพื่อพัฒนาคนให้เป็นผู้มีชีวิตที่ดีงาม สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้องและเกื้อกูลแก่สังคม การศึกษาคือการพัฒนามนุษย์ให้เจริญขึ้น มนุษย์ที่ยังไม่พัฒนาจะต้องอาศัยตัณหามานำชีวิตให้ดิ้นรน เพื่อสนองความต้องการทางด้าน ตา หู จมูก ลิ้น และกาย หรืออายตนะทั้งหลาย เพราะมนุษย์ยังมีอวิชชา ไม่รู้ว่าอะไรดีอะไรชั่ว อะไรเป็นประโยชน์ อะไรไม่ใช่ประโยชน์อย่างแท้จริง จึงยังต้องเอาความรู้สึกชอบไม่ชอบ เกลียด กลัว หรือปรารถนา มาเป็นเครื่องนำชีวิตก่อน เมื่อมองดูเห็นอะไรสนองความรู้สึกที่ดีที่สบายให้ความสุขทาง หู ตา จมูก ลิ้น กาย ก็พอใจ ต้องการได้สิ่งเหล่านี้ มนุษย์ที่ยังไม่พัฒนาจึงอยู่ด้วยตัณหา แต่เมื่อมนุษย์มีปัญญาพอแล้วก็จะอยู่ด้วยสติปัญญา ดังเช่น การเปลี่ยนพฤติกรรมและวิถีชีวิตจากการกินอยู่เพียงเพื่ออร่อยลิ้นและโก้หรู มาสู่การกินพอดีด้วยปัญญา หรือเสริมคุณภาพชีวิตให้มีสุขภาพและสามารถดำเนินชีวิตที่ดีงามอย่างผาสุกอันเรียกว่าโภชเนมัตตัญญุตา

การที่มนุษย์อยู่ดีด้วยปัญญา เป็นเครื่องพิสูจน์ความสำเร็จของการศึกษา เพราะการศึกษาคือการพัฒนามนุษย์ให้มีชีวิตที่เป็นอยู่ด้วยปัญญา ไม่ต้องอาศัยตัณหามาชักจูง การศึกษาในพระพุทธศาสนาจึงเป็นไปเพื่อประโยชน์ ๓ ประการ ในชีวิตนี้อย่างแท้จริง คือ ประโยชน์ในปัจจุบันที่ประกอบไปด้วยกามสุข ประโยชน์ในภพหน้าที่สูงขึ้นไปคือสูงกว่าประโยชน์ในภพนี้ และประโยชน์อย่างยิ่งคือพระนิพพาน พระพุทธศาสนากับการศึกษาเป็นสิ่งที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกัน เพราะพระพุทธศาสนามีระบบการศึกษาที่มีความสมบูรณ์ในตัวเอง คือ การศึกษาในภาคทฤษฎีที่เรียกว่าปริยัติ และการศึกษาในภาคปฏิบัติจนเกิดผลที่เรียกว่าปฏิเวธ คำว่า ศึกษา ตรงกับคำว่า “สิกขา” ในทางพระพุทธศาสนา โดยการศึกษาในทางพระพุทธศาสนาเป็นการศึกษาเพื่อพัฒนาชีวิตของผู้ศึกษาเอง เริ่มจากการเป็นปุถุชนที่ยังหมกมุ่นยึดติดในกามกิเลส พัฒนาไปสู่ความเป็นกัลยาณชน ที่เริ่มเห็นความสัจจริงของกุศลธรรมและเข้าถึงพระรัตนตรัย ต่อจากนั้นก็พัฒนาคุณสมบัติจนสามารถลดทิฏฐิว่าเป็นตัวกูของกูได้สิ้น ปลอดพ้นจากการร้อยรัดของกิเลส ซึ่งเป็นคุณสมบัติของอริยชน ตราบจนได้ฝึกฝนหลุดพ้นจากวัฎฎะที่เวียนว่ายตายเกิด เข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งเรียกว่าเป็นพระอรหันต์ อีกทั้งการหลุดพ้นจากอวิชชาได้เป็นพระโพธิสัตว์สั่งสอนประชาชนสืบไป”

ผลลัพธ์ (ไทย) 2:

"การศึกษาคืออะไร" แต่สรุปความได้ว่าการศึกษาหมายถึงการให้การเลี้ยงดูให้เจริญเติบโต เช่นให้วิชาความรู้เพื่อการประกอบอาชีพ อีกความหมายหนึ่ง นั่นคือ และการศึกษาหมายถึง "ศึกษา" ซึ่งเป็นภาษาสันสกฤต แต่พอเป็นภาษาบาลีกลายเป็น "สิกขา" เมื่อแยกศัพท์ออกมามาจากคำว่าสะ + อิกขะ + อาสะในภาษาบาลีแปลว่าตัวเองอิกขะแปลว่ามอง, พิจารณา, เห็นพุทธ ทาสภิกขุกล่าวว่า "การศึกษาคือการปฏิบัติศีลสมาธิและปัญญา พระเทพดิลก (ระแบบฐิตญาโณ) กล่าวว่า "การศึกษาในทางพระพุทธศาสนาหมายถึงกระบวนการเรียนการฝึกอบรมการค้นคว้าวิจัยการพัฒนา มุ่งเน้นไปที่การพัฒนากายวาจาใจ คือศีลสมาธิและปัญญา "พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต) กล่าวว่า การศึกษาคือการมองตนการพิจารณาตนการควบคุมตนจนกระทั่งการพัฒนาตนโดยความหมายของการศึกษาคือการพัฒนาและปลูกฝังนิสัยใฝ่รู้ใฝ่ดีให้กับผู้เรียนอุดมการณ์ของการศึกษาคือยิ่งศึกษายิ่งต้องรู้จักตัวเองรู้จักตน ควบคุมตน คำกล่าวที่ว่าการศึกษาคือชีวิตและชีวิตคือการศึกษา การศึกษาจึงมีความสำคัญต่อบุคคลสังคมประเทศชาติและต่อโลกเป็นอย่างยิ่งอาจจะกล่าวได้ว่า เพื่อสนองความต้องการทางด้านตาหูจมูกลิ้นและกายหรืออายตนะทั้งหลายเพราะมนุษย์ยังมีอวิชชาไม่รู้ว่าอะไรดีอะไรชั่วอะไรเป็นประโยชน์อะไรไม่ใช่ประโยชน์อย่างแท้จริงจึงยังต้องเอาความรู้สึกชอบไม่ชอบเกลียดกลัวหรือปรารถนามาเป็นเครื่อง นำชีวิตก่อน หูตาจมูกลิ้นกายก็พอใจต้องการได้สิ่งเหล่านี้ ดังเช่น มาสู่การกินพอดีด้วยปัญญา ไม่ต้องอาศัยตัณหามาชักจูง 3 ประการในชีวิตนี้อย่างแท้จริงคือ และประโยชน์อย่างยิ่งคือพระนิพพาน คือ คำว่าศึกษาตรงกับคำว่า "สิกขา" ในทางพระพุทธศาสนา พัฒนาไปสู่ความเป็นกัลยาณชน ปลอดพ้นจากการร้อยรัดของกิเลสซึ่งเป็นคุณสมบัติของอริยชน เข้าถึงพระนิพพานซึ่งเรียกว่าเป็นพระอรหันต์

ผลลัพธ์ (ไทย) 3:

" การศึกษาคืออะไร " คำตอบที่ได้คงเป็นไปหลายแง่หลายมุมหรือหลายทิศทางแต่สรุปความได้ว่าการศึกษาหมายถึงการให้การเลี้ยงดูให้เจริญเติบโตเช่นให้วิชาความรู้เพื่อการประกอบอาชีพและให้ความรู้เพื่อสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขอีกความหมายหนึ่งการศึกษาหมายถึงการพัฒนาผู้เรียนให้เจริญเติบโตสมบูรณ์เต็มที่นั่นคือและการศึกษาหมายถึงการสอนหรือการฝึกอบรมให้ผู้เรียนมีความเจริญรุ่งเรืองอย่างเต็มที่ตามความแตกต่างระหว่างบุคคลของผู้เรียน

ในภาษาไทยใช้คำว่า " ศึกษา " ซึ่งเป็นภาษาสันสกฤตแต่พอเป็นภาษาบาลีกลายเป็น " สิกขา " เมื่อแยกศัพท์ออกมามาจากคำว่าสะอิกขะอาสะในภาษาบาลีแปลว่าตัวเองอิกขะแปลว่ามองพิจารณา , ,Into พุทธทาสภิกขุกล่าวว่า " การศึกษาความการปฏิบัติศีลสมาธิและปัญญาการศึกษาที่สมบูรณ์ต้องทำความเป็นมนุษย์ให้ถูกต้องและสมบูรณ์ " พระเทพดิลก ( ระแบบฐิตญาโณ ) กล่าวว่า " การศึกษาในทางพระพุทธศาสนาหมายถึงการฝึกอบรมการค้นคว้าวิจัยการพัฒนาตลอดจนการรู้แจ้งเห็นจริงในสิ่งทั้งหลายตามสภาพที่เป็นจริงของสิ่งเหล่านั้นมุ่งเน้นไปที่การพัฒนากายวาจาใจโดยมีขั้นตอนในการพัฒนาตามหลักของไตรสิกขาความศีลสมาธิพระธรรมปิฎก ( ป .Admiral ปยุตฺโต ) กล่าวว่า " การศึกษามีจุดมุ่งหมายเพื่อทำชีวิตให้เข้าถึงอิสรภาพคือทำให้ชีวิตหลุดพ้นจากอำนาจครอบงำจากปัจจัยภายนอกให้มากที่สุดและมีความเป็นใหญ่ในตัวสามารถกำหนดความเป็นอยู่ของตนให้ได้มากที่สุด "

เพราะฉะนั้นในทัศนะของพระพุทธศาสนาการศึกษาคือการมองตนการพิจารณาตนการควบคุมตนจนกระทั่งการพัฒนาตนโดยความหมายของการศึกษาความการพัฒนาและปลูกฝังนิสัยใฝ่รู้ใฝ่ดีให้กับผู้เรียนอุดมการณ์ของการศึกษาคือรู้จักตนควบคุมตนแล้วพัฒนาตนให้ได้

การศึกษามีความสำคัญต่อมนุษย์เป็นอย่างมากคำกล่าวที่ว่าการศึกษาคือชีวิตและชีวิตคือการศึกษาคำกล่าวเช่นนี้ยังคงเป็นความจริงอยู่ตลอดไปชีวิตมนุษย์ตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิในครรภ์มารดาเริ่มมีการศึกษาบ้างแล้วและจะต้องศึกษาอยู่ตลอดไปจนกว่าชีวิตจะจากโลกนี้ไปการศึกษาจึงมีความสำคัญต่อบุคคลสังคมประเทศชาติและต่อโลกเป็นอย่างยิ่งอาจจะกล่าวได้ว่า " ตราบใดที่โลกยังมีมนุษย์ไม่สิ้นสุดการศึกษาต้องอาศัย "เมื่อสมาชิกของสังคมได้รับการพัฒนาอย่างมีคุณภาพแล้วสังคมและประเทศชาติรวมทั้งโลกด้วยก็จะได้รับการพัฒนาต่อไปด้วย

ในทางพระพุทธศาสนาถือว่าการศึกษาเป็นไปเพื่อพัฒนาคนให้เป็นผู้มีชีวิตที่ดีงามสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้องและเกื้อกูลแก่สังคมการศึกษาคือการพัฒนามนุษย์ให้เจริญขึ้นเพื่อสนองความต้องการทางด้านตาหูจมูกลิ้นและกายหรืออายตนะทั้งหลายเพราะมนุษย์ยังมีอวิชชาไม่รู้ว่าอะไรดีอะไรชั่วอะไรเป็นประโยชน์อะไรไม่ใช่ประโยชน์อย่างแท้จริงจึงยังต้องเอาความรู้สึกชอบไม่ชอบเกลียดหรือปรารถนามาเป็นเครื่องนำชีวิตก่อนเมื่อมองดูเห็นอะไรสนองความรู้สึกที่ดีที่สบายให้ความสุขทางหูตาจมูกลิ้นกายก็พอใจต้องการได้สิ่งเหล่านี้มนุษย์ที่ยังไม่พัฒนาจึงอยู่ด้วยตัณหาดังเช่นการเปลี่ยนพฤติกรรมและวิถีชีวิตจากการกินอยู่เพียงเพื่ออร่อยลิ้นและโก้หรูมาสู่การกินพอดีด้วยปัญญาหรือเสริมคุณภาพชีวิตให้มีสุขภาพและสามารถดำเนินชีวิตที่ดีงามอย่างผาสุกอันเรียกว่าโภชเนมัตตัญญุตา

การที่มนุษย์อยู่ดีด้วยปัญญาเป็นเครื่องพิสูจน์ความสำเร็จของการศึกษาเพราะการศึกษาคือการพัฒนามนุษย์ให้มีชีวิตที่เป็นอยู่ด้วยปัญญาไม่ต้องอาศัยตัณหามาชักจูงการศึกษาในพระพุทธศาสนาจึงเป็นไปเพื่อประโยชน์กันในชีวิตนี้อย่างแท้จริงความประโยชน์ในปัจจุบันที่ประกอบไปด้วยกามสุขประโยชน์ในภพหน้าที่สูงขึ้นไปคือสูงกว่าประโยชน์ในภพนี้และประโยชน์อย่างยิ่งคือพระนิพพานเพราะพระพุทธศาสนามีระบบการศึกษาที่มีความสมบูรณ์ในตัวเองความการศึกษาในภาคทฤษฎีที่เรียกว่าปริยัติและการศึกษาในภาคปฏิบัติจนเกิดผลที่เรียกว่าปฏิเวธคำว่าศึกษาตรงกับคำว่า " สิกขา " ในทางพระพุทธศาสนาเริ่มจากการเป็นปุถุชนที่ยังหมกมุ่นยึดติดในกามกิเลสพัฒนาไปสู่ความเป็นกัลยาณชนที่เริ่มเห็นความสัจจริงของกุศลธรรมและเข้าถึงพระรัตนตรัยต่อจากนั้นก็พัฒนาคุณสมบัติจนสามารถลดทิฏฐิว่าเป็นตัวกูของกูได้สิ้นซึ่งเป็นคุณสมบัติของอริยชนตราบจนได้ฝึกฝนหลุดพ้นจากวัฎฎะที่เวียนว่ายตายเกิดเข้าถึงพระนิพพานซึ่งเรียกว่าเป็นพระอรหันต์อีกทั้งการหลุดพ้นจากอวิชชาได้เป็นพระโพธิสัตว์สั่งสอนประชาชนสืบไป "