พระเจ้าศุทโธทนะทรงให้เจ้าชายสิทธัตถะชนมายุ 8 พรรษาไปร่วมพิธีด้วย เจ้าชายประทับอยู่ใต้ต้นหว้าใหญ่ขณะที่พระราชบิดาทรงประกอบพิธี และพี่เลี้ยงพากันไปชมพิธีการหมด พระองค์ทรงสังเกตความเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตในบริเวณนั้น พระองค์ทรงเห็นกิ้งก่าตัวหนึ่งจับแมลงตัวเล็กๆกิน แต่ชั่วขณะเล็กน้อยเท่านั้น งูตัวหนึ่งได้เลื้อยออกมาแล้วงับเอากิ้งก่าตัวนั้นแล้วกลืนกิน และในขณะที่ประหลาดใจอยู่นั่นเอง เหยี่ยวตัวหนึ่งได้ถลาลงมาจากท้องฟ้าจับเอางูตัวนั้นไปฉีกกินเป็นอาหาร เจ้าชายสิทธัตถะทรงพิจารณาอย่างลึกซึ้ง และได้ถามพระองค์เองว่า เมื่อสิ่งต่างๆเป็นดังนี้ ความสวยงามทั้งหลายซึ่งปรากฎในชีวิตนี้ย่อมมีความโสมมโดยประการทั้งปวง เมื่อพระองค์ทรงคิดและรำพึงเช่นนั้นทั้งที่ยังทรงเยาว์วัยอยู่ได้มีพระราชหฤทัยดิ่งลงสู่ห้วงลึกต่อสิ่งทั้งปวง ทรงมีจิตดิ่งแน่วแน่เป็นสมาธิ ถึงขั้นที่เรียกกันทั่วไปในหมู่โยคีว่า ปฐมชาน