หอนางอุษา มิใช่สิ่งที่สร้างขึ้นด้วยฝีมือมนุษย์หากแต่เป็นหินโบราณ ซึ่งมีลักษณะเป็นหอและเพิงหิน เชื่อกันว่าเคยเป็นที่ที่มีผู้อยู่อาศัยเป็นชุมชนมาก่อน อยู่ที่ตำบลเมืองพาน อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ห่างจากพระบาทบัวบกไปทางตะวันตกราว ๓ – ๔ กิโลเมตร บริเวณดังกล่าวปรากฏมีพระพุทธรูปปางสมาธิขนาดเท่าตัวคนจำหลักไว้เป็นสำคัญ ลักษณะของพระพุทธรูปเป็นศิลปะทวารวดีผสมศิลปะลพบุรี สันนิษฐานว่าเพิงหินเหล่านี้ถูกใช้เป็นพุทธสถานมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๑๖ แต่เชื่อว่ามีร่องรอยการอยู่อาศัยของผู้คนมาก่อนหน้านี้แล้ว